Συμφέρουσες… λύσεις για τη νέα φοροκαταιγίδα

Τη σπαζοκεφαλιά του νέου φορολογικού νόμου προσπαθούν να λύσουν οι λογιστές εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων -από τις πιο μικρές μέχρι τις πιο μεγάλες-, καθώς τόσο η αύξηση των φορολογικών συντελεστών όσο και η επιβολή ασφαλιστικών εισφορών στο κέρδος αλλάζει άρδην το τοπίο. Ομόρρυθμοι και ετερόρρυθμοι εταίροι με εταιρείες που παράγουν κέρδη θα αναζητήσουν καταφύγιο -αν όχι εκτός Ελλάδας- στις «πανάκριβες» μετά τα νέα μέτρα ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες και ανώνυμες εταιρείες σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τις ασφαλιστικές εισφορές. Ελεύθεροι επαγγελματίες με πολύ υψηλά κέρδη θα συνειδητοποιήσουν ότι η κλίμακα με τους συντελεστές που φτάνουν και στο 45% μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά ασύμφορη συγκριτικά με ένα εταιρικό σχήμα. Δεν θα λείψουν και αυτοί που θα στραφούν εκτός Ελλάδας, καθώς το τοπίο φορολόγησης των επιχειρήσεων, σε συνδυασμό με το νέο ασφαλιστικό, ουσιαστικά καθίσταται από τα ακριβότερα (αν όχι το ακριβότερο) σε ολόκληρο τον κόσμο.

Σε μια προσπάθεια να εξισώσει τα φορολογικά βάρη (προς τα πάνω), η κυβέρνηση ψήφισε και την αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων που τηρούν απλογραφικά βιβλία. Το 26% για το τμήμα των κερδών μέχρι τα 50.000 ευρώ ανήκει στο παρελθόν (όπως και το 33% για τα κέρδη άνω των 50.000 ευρώ). Στη θέση αυτής της μίνι κλίμακας θεσπίζεται ενιαίος συντελεστής φορολόγησης 29%. Αυτό είναι το… κερασάκι στην τούρτα μετά την αύξηση της προκαταβολής φόρου, αλλά και τη σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων. Πλέον, εκατοντάδες χιλιάδες προσωπικές εταιρείες έχουν να αντιμετωπίσουν:

1. Την αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από το 26% στο 29%. Από την αλλαγή ευνοούνται μόνο οι Ο.Ε. και οι Ε.Ε. που εμφάνιζαν κέρδη άνω των 100.000 ευρώ. Πρόκειται, όμως, για πολύ μικρό αριθμό σε σχέση με το σύνολο των προσωπικών εταιρειών.
2. Την αύξηση της προκαταβολής φόρου, ο οποίος, ενώ για το φορολογικό έτος 2015 θα είναι 75% (σ.σ.: αυτό σημαίνει ότι επί του φόρου που θα δείξει το φετινό εκκαθαριστικό θα προστεθεί και προκαταβολή 75% από 55% πέρυσι), για του χρόνου θα είναι 100%.
3. Οι ιδιοκτήτες των ομόρρυθμων εταιρειών θα πρέπει να λάβουν υπόψη ότι στο εξής οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται επί των καθαρών κερδών της επιχείρησης. Για πρώτη φορά ο υπολογισμός θα γίνει επί των κερδών του 2016 με συντελεστή 20% για την κύρια ασφάλιση και 6,95% για την επικουρική.

Πώς αλληλεπιδρούν όλοι αυτοί οι παράγοντες; Ομόρρυθμη με δύο εταίρους και κέρδη 68.447 ευρώ θα υποχρεωθεί να πληρώσει εισφορά για τους δύο εταίρους ύψους 18.447 ευρώ. Οι δύο εταίροι θα μπορούσαν να πληρώνουν μέχρι σήμερα εισφορές ακόμα και κάτω από 4.000 ευρώ έκαστος, που σημαίνει ότι μόνο και από την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών προκύπτει επιβάρυνση 14.000 ευρώ για τους δύο εταίρους.

Μετά την αφαίρεση των εισφορών, έρχεται η ώρα υπολογισμού του φόρου. Για κέρδη 50.000 ευρώ, με το εκκαθαριστικό του 2015, οι δύο εταίροι θα πληρώσουν 13.000 ευρώ για φόρο και προκαταβολή. Το 2016 θα πληρώσει 15.600 ευρώ, λόγω της αύξησης της προκαταβολής από το 55% στο 75%. Το 2017, ο φόρος θα εκτιναχτεί στα 19.250 ευρώ και λόγω της αύξησης του φόρου από το 26% στο 29%, αλλά και λόγω της αύξησης της προκαταβολής από 75% στο 100%. Δηλαδή, η αύξηση της επιβάρυνσης -σε ταμειακή βάση- από το 2015 στο 2017 θα εκτιναχτεί στο 48%. Ετσι, από τα 68.447 ευρώ οι δύο ομόρρυθμοι εταίροι θα καταλήξουν να μοιράζονται κέρδη 30.750 ευρώ. Θα πληρωθεί, βέβαια, το τέλος επιτηδεύματος και η εισφορά αλληλεγγύης, με αποτέλεσμα, τελικώς, το ποσό που θα απομείνει να είναι μικρότερο των 29.000 ευρώ ή περίπου 10.000 ευρώ για τον κάθε εταίρο.

Διάκριση ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών

Οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες θα διακρίνονται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με το αν τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία. Στα απλογραφικά βιβλία δεν θα επιβάλλεται και φόρος διανεμόμενων κερδών (στο εξής 15%), σε αντίθεση με τις εταιρείες με διπλογραφικά βιβλία, οι οποίες, εκτός από την αύξηση του φορολογικού συντελεστή και την αύξηση της προκαταβολής, θα αντιμετωπίσουν και την αύξηση του φόρου στα διανεμόμενα κέρδη από το 10% που είναι σήμερα στο 15%. Αναμένεται κύμα μετατροπής των Ο.Ε. και Ε.Ε. με διπλογραφικά βιβλία σε ΙΚΕ και Α.Ε., προκειμένου να περιοριστεί τουλάχιστον η επιβάρυνση από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών. Και αυτό γιατί:

1. Στις ΙΚΕ με περισσότερους από έναν μέτοχο πληρώνει εισφορά μόνο ο διαχειριστής. Στις μονοπρόσωπες ΙΚΕ πληρώνει εισφορές και ο μοναδικός μέτοχος.
2. Στις Α.Ε. πληρώνουν εισφορές και οι μέτοχοι με ποσοστό άνω του 3%, εφόσον είναι και μέλη του διοικητικού συμβουλίου.

Επομένως, στις ΙΚΕ μπορεί ο μέτοχος να μην πληρώνει εισφορές, αν βάλει στο μετοχικό κεφάλαιο και κάποιο άλλο συγγενικό του πρόσωπο. Βέβαια, και στις ΙΚΕ ο πέλεκυς της Εφορίας θα πέσει βαρύς. Ο συνδυασμός της αύξησης του φόρου από το 26% στο 29% και του φόρου στα μερίσματα από το 10% στο 15% στέλνει την τελική επιβάρυνση κοντά στο 40%.

Το διά ταύτα

Με τα τωρινά δεδομένα, το crash test ανάμεσα σε όλες τις μορφές άσκησης του επιχειρείν οδηγεί στα ακόλουθα συμπεράσματα:

1. Για κέρδη έως 42.000 ευρώ, φορολογικά συμφέρει η ατομική επιχείρηση, καθώς ο συντελεστής κυμαίνεται από 22% έως 28%. Στην ατομική, βέβαια, υπάρχει το θέμα των ασφαλιστικών εισφορών (20% κύρια ασφάλιση και 7% υγεία στην καλύτερη περίπτωση). Οι Ο.Ε. και οι Ε.Ε. θα πληρώνουν και εισφορές και φόρο 29%, ενώ στις ΕΠΕ, στις ΙΚΕ και στις Α.Ε. ο συντελεστής θα είναι 39,65%. Αν συνυπολογιστεί και το πρόσθετο κόστος που φέρνει η λειτουργία μιας επιχείρησης με διπλογραφικά βιβλία, η επιβάρυνση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
2. Για κέρδη άνω των 40.000 ευρώ, ο φορολογούμενος θα πρέπει να εγκαταλείψει την ιδέα της ατομικής επιχείρησης, καθώς ακόμα και η Ο.Ε. θα είναι πιο οικονομική λύση, παρά την αύξηση του φορολογικού συντελεστή.
3. Οι ΙΚΕ με πραγματικό συντελεστή 39,65% (φόρο νομικών προσώπων και μερίσματα) θα προτείνονται μόνο σε αυτούς που θα θέλουν να ξεφύγουν από τις εισφορές (στις ΙΚΕ δεν θα υπάρχουν εισφορές βάσει μερισμάτων)

*Εφημερίδα Επένδυση