Κατηγορία: ΚΦΑΣ-ΚΒΣ

Aθήνα 07/01/2014
Αρ. πρωτ.:
ΠΟΛ. 1022
ΘΕΜΑ: Υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων, για διασταύρωση πληροφοριών.

ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:….κλπ.
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ

Άρθρο 1
Έκταση εφαρμογής

α) Κάθε φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, κάθε νομικό πρόσωπο και νομική οντότητα, καθώς και οι αγρότες που υπάγονται στο άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000), υποβάλλει καταστάσεις φορολογικών στοιχείων, πελατών και προμηθευτών, για τα εκδοθέντα και τα ληφθέντα φορολογικά στοιχεία, αποκλειστικά με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών, ανεξάρτητα από τον τρόπο έκδοσης αυτών (μηχανογραφικά ή χειρόγραφα).
β) Τις ίδιες υποχρεώσεις έχουν και οι μη εγκατεστημένοι στο εσωτερικό της χώρας υποκείμενοι στο φόρο, οι οποίοι διαθέτουν ΑΦΜ στο εσωτερικό της χώρας, για τις αγορές ή πωλήσεις που πραγματοποιούν χρησιμοποιώντας τον ΑΦΜ αυτό, εφόσον στα πρόσωπα αυτά ή σε όμιλο που ανήκουν, έχει χορηγηθεί άδεια για την πραγματοποίηση εισαγωγών, με αναστολή καταβολής του οφειλόμενου Φ.Π.Α. κατά την εισαγωγή και εφαρμογή του συστήματος αντιστροφής της υποχρέωσης για τις μεταγενέστερες παραδόσεις των αγαθών στο εσωτερικό της χώρας, σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης η΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 35 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000).

 

 

Άρθρο 2
Περιεχόμενο καταστάσεων

Στις καταστάσεις της παραγράφου 1 της παρούσας καταχωρούνται:

    α) Ο Α.Φ.Μ. του πελάτη ή του προμηθευτή.
    β) Το πλήθος των εκδοθέντων και ληφθέντων φορολογικών στοιχείων.
    γ) Η αξία της συναλλαγής, προ Φ.Π.Α.
    δ) Ο Φ.Π.Α. που επιβαρύνει την συναλλαγή.
    ε) Η ένδειξη για το εάν ο αντισυμβαλλόμενος είναι υπόχρεο πρόσωπο (μόνο για τους προμηθευτές), σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1.

 

 

Άρθρο 3
Τρόπος καταχώρισης

Στις καταστάσεις της παραγράφου 1 της παρούσας, οι καταχωρήσεις διενεργούνται ως εξής:

    Α. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ

        1. Καταχωρούνται ανά ΑΦΜ αντισυμβαλλομένου, με μία κατ΄ ελάχιστο εγγραφή, κατά περίπτωση:

            α) Τα τιμολόγια και κάθε έγγραφο που υπέχει θέση τιμολογίου, πλην πιστωτικών, που αφορούν συναλλαγές με πρόσωπα που διαθέτουν στο εσωτερικό της χώρας ΑΦΜ.
            β) Τα πιστωτικά τιμολόγια, που αφορούν συναλλαγές με πρόσωπα της περίπτωσης α΄.

        2. Καταχωρούνται συγκεντρωτικά (καθαρή αξία), χωρίς αναγραφή του ΑΦΜ του αντισυμβαλλομένου, που προβλέπεται στην περίπτωση α΄ του άρθρου 2 της παρούσας:

            α) Τα στοιχεία λιανικών συναλλαγών, με μια εγγραφή ανά αριθμό μητρώου Φ.Τ.Μ..
            β) Τα λοιπά μηχανογραφικά ή χειρόγραφα εκδιδόμενα στοιχεία λιανικών συναλλαγών, συμψηφισμένα με τις αποδείξεις επιστροφής, με μια εγγραφή.

    Β. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ

        1. Καταχωρούνται ανά ΑΦΜ αντισυμβαλλόμενου, με μία κατ΄ ελάχιστο εγγραφή αναλόγως, οι ανωτέρω περιπτώσεις Α.1.α΄και β΄, που αφορούν παραστατικά αγορών αγαθών ή υπηρεσιών.
        2. Καταχωρούνται συγκεντρωτικά, χωρίς αναγραφή του ΑΦΜ του αντισυμβαλλομένου, ληφθέντα παραστατικά, που έχουν εκδοθεί στο όνομα τρίτου προσώπου (π.χ. λογαριασμοί Δ.Ε.Η., Ε.ΥΔ.Α.Π. κ.λπ.), στις καταστάσεις του προσώπου που αφορά πραγματικά η δαπάνη ή που αφορούν αγορές αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών και έχουν εκδοθεί στοιχεία λιανικής.
         

Άρθρο 4
Χρόνος υποβολής

1. Οι καταστάσεις των φορολογικών στοιχείων του άρθρου 1 της παρούσας, υποβάλλονται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο και ανεξάρτητα από την τήρηση απλογραφικών ή διπλογραφικών βιβλίων, ως εξής:

    α) από τον εκδότη μηνιαίως, ανεξαρτήτως κατηγορίας των τηρούμενων βιβλίων του (απλογραφικά ή διπλογραφικά) ή της απαλλαγής του από τήρηση και το αργότερο τρείς ημέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α. για τους τηρούντες διπλογραφικά βιβλία,
    β) από το λήπτη μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της περιοδικής δήλωσης που αφορούν (μήνα ή τρίμηνο) και εφόσον δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής περιοδικής δήλωσης, μέχρι την εικοστή ημέρα του μήνα που ακολουθεί τη λήξη κάθε ημερολογιακού εξάμηνου που αφορούν.

Ειδικά, για την πρώτη εφαρμογή, οι ανωτέρω καταστάσεις, που αφορούν συναλλαγές Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2014, υποβάλλονται, ανά μήνα, μέχρι την προθεσμία υποβολής των καταστάσεων του μηνός Μαρτίου 2014.
2. Ως ημερομηνία υποβολής, θεωρείται η ημερομηνία αποδοχής και επιτυχούς καταχώρισης αυτών, στο σύστημα υποβολής καταστάσεων φορολογικών στοιχείων του δικτυακού τόπου του Υπουργείου Οικονομικών.
3. Η υποβολή εκπρόθεσμης ή διορθωτικής κατάστασης, πραγματοποιείται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο. Στην περίπτωση υποβολής διορθωτικής κατάστασης, μπορεί να καταχωρούνται μόνο οι εγγραφές του πίνακα που τροποποιούνται.

 

Άρθρο 5
Τρόπος υποβολής

Η υποβολή των καταστάσεων πραγματοποιείται με την αποστολή ηλεκτρονικού αρχείου, ή την χρήση διαδικτυακής υπηρεσίας (web service) στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών. Οι προδιαγραφές του αρχείου και ο τρόπος διαβίβασης, αναρτώνται στον ανωτέρω διαδικτυακό τόπο.
Οι καταστάσεις υποβάλλονται είτε ενιαία για την έδρα και τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης είτε για την έδρα και κάθε εγκατάσταση ξεχωριστά.
Οι υπόχρεοι μπορούν, για τη δημιουργία του κατάλληλου αρχείου, να χρησιμοποιούν την ειδική διαδικτυακή εφαρμογή, που παρέχεται από το Υπουργείο Οικονομικών.

 

Άρθρο 6
Διασταυρώσεις και Εκκαθάριση

Κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, τα υποβληθέντα στοιχεία των καταστάσεων πελατών-προμηθευτών διασταυρώνονται από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και οι ασυμφωνίες και αποκλίσεις αναρτώνται στους «λογαριασμούς» των υπόχρεων προσώπων, που τηρούνται στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών, ώστε να έχουν τη δυνατότητα προσαρμογής και περαιτέρω διόρθωσης αυτών.
 

Άρθρο 7
Έναρξη ισχύος

Η παρούσα ισχύει για τα φορολογικά στοιχεία, που εκδίδονται από 1.1.2014.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

ΠΟΛ.1023/20.1.2014
Εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ν. 4093/2012, υποπαράγραφος Ε1) από 1.1.2014, μετά τις τροποποιήσεις που επήλθαν με το άρθρο 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’)

Αθήνα, 20 Ιανουαρίου 2014

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ   
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (15η)
ΤΜΗΜΑΤΑ Β’-Α’

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ. : 101 84 Αθήνα
Πληροφορίες : Δ. Σταθάς – Ελ. Φραγκούλη
Α. Λουγκάνη – Δ. Καρύδη
Τηλέφωνο : 210 3610030-210 3610065 210 3627090 – 210 3638389

ΠΟΛ 1023/2014

ΘΕΜΑ: «Εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ν. 4093/2012, υποπαράγραφος Ε1) από 1.1.2014, μετά τις τροποποιήσεις που επήλθαν με το άρθρο 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’)»

Με τις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) επέρχονται ορισμένες τροποποιήσεις στις διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ. – ν. 4093/2012, υποπαράγραφος Ε1), που ισχύουν από 1.1.2014.

Επιπλέον, με τις υφιστάμενες διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., προβλέπεται η κατάργηση ορισμένων άρθρων και παραγράφων αυτού, επίσης με εφαρμογή από 1.1.2014.

Επισημαίνεται ότι, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Δ. (ν. 4174/2013), οι οποίες ισχύουν από 1.1.2014, κάθε πρόσωπο με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υποχρεούται να τηρεί βιβλία και στοιχεία που απεικονίζουν πλήρως τις συναλλαγές της επιχείρησης, σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία και τα λογιστικά πρότυπα που προβλέπονται στην Ελληνική νομοθεσία. Ισχύουσα φορολογική νομοθεσία, για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, αποτελούν οι διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την 1.1.2014..

Με την παρούσα παρέχουμε οδηγίες εφαρμογής των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ., λαμβάνοντας υπόψη τις ανωτέρω νομοθετικές διατάξεις.

1. Κατάργηση υποχρέωσης παροχής ασφαλών πληροφοριών (πρόσθετων βιβλίων).

Με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 23 του άρθρου 4 του Κ.Φ.Α.Σ., ορίζεται ότι, η παράγραφος αυτή παύει να ισχύει από την 1.1.2014.

Κατά συνέπεια, οι εκμεταλλευτές χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίου, κλινικής ή θεραπευτηρίου, κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, χώρου στάθμευσης, καθώς και οι γιατροί και οδοντίατροι, από 1.1.2014, δεν υποχρεούνται στην παροχή ασφαλών πληροφοριών (πρόσθετων βιβλίων).

2. Κατάργηση θεώρησης φορολογικών βιβλίων και στοιχείων.

Με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζεται ότι, η παράγραφος αυτή παύει να ισχύει από την 1.1.2014. Επίσης, με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 11 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζεται ότι, η παράγραφος αυτή παύει να ισχύει από την 1.1.2014.

Κατά συνέπεια, από 1.1.2014, οι αρμόδιες Δ.Ο.Υ. δεν θεωρούν οποιοδήποτε φορολογικό βιβλίο και στοιχείο που προβλέπεται από τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. και των αποφάσεων που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού ή του προϊσχύσαντος Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992), καθώς και του ν. 1809/1988, περί φορολογικών μηχανισμών.

Σημειώνεται ότι, τυχόν αποθέματα θεωρημένων και μη χρησιμοποιηθέντων φορολογικών βιβλίων και στοιχείων μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι της εξαντλήσεως αυτών.

3. Κατάργηση έκδοσης εγγράφων μεταφοράς (φορτωτικών) – Έκδοση τιμολογίων και αποδείξεων λιανικών συναλλαγών για τις μεταφορές αγαθών.

Με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως το εδάφιο αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ287 Α’) ορίζεται, ότι, το άρθρο 8 του Κ.Φ.Α.Σ. παύει να ισχύει από την 1.1.2014.

Κατά συνέπεια, από 1.1.2014, ο μεταφορέας, το μεταφορικό γραφείο ή ο διαμεταφορέας για τις μεταφορές αγαθών που διενεργεί, δεν απαιτείται να εκδίδει τα στοιχεία που προβλέπονταν στο καταργούμενο άρθρο 8 του Κ.Φ.Α.Σ., δηλαδή φορτωτικές και κατάσταση αποστολής αγαθών, κατά περίπτωση. Επιπλέον, από 1.1.2014, δεν απαιτείται να τηρείται το ημερολόγιο μεταφοράς, που προβλέπονταν από τις υπουργικές αποφάσεις ΠΟΛ.1273/1.12.1989 (ΦΕΚ 923 Β’) και ΠΟΛ.1144/6.8.1992 (ΦΕΚ 517 Β’) δεδομένου ότι, η υποχρέωση αυτή, ήταν σε συνάρτηση με τον χρόνο έκδοσης των φορτωτικών.

Επισημαίνεται ότι, οι διατάξεις των άρθρων 97 έως και 107 του Εμπορικού Νόμου, περί της υποχρέωσης έκδοσης του εγγράφου «αγωγιαστήριο», που συντάσσεται υπό μορφή επιστολής και παραδίδεται, για συμβάσεις μεταφοράς προσώπων ή πραγμάτων, από τον αποστολέα στον παραλήπτη αυτών, περιέχει δε τα στοιχεία που ορίζονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού, δεν θίγονται μετά την κατάργηση της υποχρέωσης έκδοσης φορτωτικής, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ..

Οι ανωτέρω υπόχρεοι (μεταφορέας, μεταφορικό γραφείο, διαμεταφορέας), από 1.1.2014, εκδίδουν τα φορολογικά τους στοιχεία, με τις γενικές διατάξεις των άρθρων 6 και 7 του Κ.Φ.Α.Σ., δηλαδή εκδίδουν τιμολόγια, προς άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών, το δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. κ.λπ. και αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, προς ιδιώτες, με την ολοκλήρωση της παροχής ή με το απαιτητό της αμοιβής ή το τέλος της διαχειριστικής περιόδου, εφαρμοζομένων, αναλόγως, των διατάξεων των παραγράφων 14 και 15 του άρθρου 6 και της παραγράφου 4 του άρθρου 7 του Κ.Φ.Α.Σ., κατά περίπτωση. Σημειώνεται ότι, από τις ισχύουσες διατάξεις δεν απαγορεύεται η αναγραφή επιπλέον του υποχρεωτικού περιεχομένου στα εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία, καθώς και η έκδοση αυτών σε περισσότερα, των δύο, αντίτυπα.

Για τις επαναλαμβανόμενες μεταφορές με εντολείς άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών, μπορεί να ακολουθείται αναλόγως η διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. για τις επαναλαμβανόμενες παροχές υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι, η διπλότυπη κατάσταση που προβλέπεται από την υπόψη διάταξη μπορεί να αναπληρωθεί από φωτοτυπία του ημερολογίου μεταφοράς που τυχόν εξακολουθεί να τηρείται και μετά την 1.1.2014, η οποία επισυνάπτεται στο συγκεντρωτικό τιμολόγιο των επαναλαμβανόμενων παροχών.

Τυχόν αποθέματα φορτωτικών (τετραπλότυπων), μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι εξαντλήσεως αυτών, με περιεχόμενο αυτό που προβλέπεται για τα τιμολόγια π.χ. δεν απαιτείται να αναγράφεται ο τόπος προορισμού, ο αριθμός κυκλοφορίας του αυτοκινήτου κ.λπ. και εφόσον εξακολουθεί να εκδίδεται φορτωτική και μετά την 1.1.2014, τα αντίτυπα των φορτωτικών που πρέπει να διαφυλάσσονται είναι το τρίτο αντίτυπο «αποδεικτικό δαπάνης», που παραδίδεται σ’ αυτόν που καταβάλλει τα κόμιστρα και το τέταρτο αντίτυπο «στέλεχος».

4. Κατάργηση έκδοσης αποδείξεων δαπανών – Έκδοση τίτλου κτήσης για τη λήψη υπηρεσιών από πρόσωπα μη υπόχρεα έκδοσης τιμολογίου.

Με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως το εδάφιο αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι, το άρθρο 8 του Κ.Φ.Α.Σ. παύει να ισχύει από την 1.1.2014.

Περαιτέρω, με την παράγραφο 3 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’), στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. προστέθηκε η φράση «ή την παροχή υπηρεσιών».

Κατά συνέπεια, από 1.1.2014, αντί της έκδοσης απόδειξης δαπάνης, ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών και τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. κ.λπ.) του Κ.Φ.Α.Σ. αποδεικνύουν τις λήψεις υπηρεσιών από πρόσωπα που δεν έχουν υποχρέωση για έκδοση τιμολογίου κατά την παροχή υπηρεσιών με τη σύνταξη, εντός των προθεσμιών που προβλέπονται στις παραγράφους 14 και 15 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ., τίτλου κτήσης στον οποίο περιλαμβάνονται, τα στοιχεία των συμβαλλομένων καθώς και τα στοιχεία της συναλλαγής, όπως αναφέρονται στις παραγράφους 10 και 11 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ.. Επισημαίνεται ότι, για παρασχεθείσες υπηρεσίες έως και την 31.12.2013, τα ποσά των οποίων θα καταβληθούν από 1.1.2014 και εξής, οι τίτλοι κτήσης εκδίδονται με την καταβολή αυτών.

Σημειώνεται ότι, ως «τίτλος κτήσης», όπως είχε διευκρινιστεί με την εγκύκλιο ΠΟΛ.1004/4.1.2013 για την αγορά αγαθών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ενδεικτικά, κάθε έγγραφη συμφωνία (συμφωνητικό), υπεύθυνη δήλωση, ακόμα και τιμολόγιο (λήψης υπηρεσιών), αρκεί να περιλαμβάνουν όλα τα ανωτέρω απαιτούμενα δεδομένα.

Ενδεικτικές περιπτώσεις για τις οποίες εκδίδεται τίτλος κτήσης κατά τα ανωτέρω είναι η καταβολή αμοιβών σε περιστασιακά απασχολούμενους, εισηγητές σεμιναρίων και συγγραφείς δημόσιους ή ιδιωτικούς υπαλλήλους ή συνταξιούχους, εφόσον δεν είναι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών για άλλη δραστηριότητα κ.λπ.

Ειδικά, όταν καταβάλλονται μισθοί, ημερομίσθια, ή άλλες παροχές σε μισθωτούς δύναται, αντί της έκδοσης τίτλου κτήσης κατά τα ανωτέρω, να συντάσσεται κατάσταση (μισθοδοσίας).

Για τις λοιπές περιπτώσεις που προβλεπόταν, μέχρι 31.12.1013, η έκδοση απόδειξη δαπάνης π.χ. έξοδα κίνησης προσωπικού, επισκευές εντός εγγύησης κ.λπ. μπορεί, από 1.1.2014, να εκδίδεται οποιοδήποτε δικαιολογητικό έγγραφο στο οποίο εμφανίζεται η καταβαλλόμενη δαπάνη.

5. Έκδοση φορολογικών στοιχείων για την αυτοπαράδοση αγαθών ή την ιδιοχρησιμοποίηση υπηρεσιών.

Με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως το εδάφιο αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι, το άρθρο 8 του Κ.Φ.Α.Σ. παύει να ισχύει από την 1.1.2014. Επιπλέον, με την υπουργική ΑΠΟΦΑΣΗ Π. 7475/07.11.86 (791 Β’), που έχει εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), ορίζεται η έκδοση ειδικού στοιχείου για τις αυτοπαραδόσεις αγαθών ή τις ιδιοχρησιμοποιήσεις υπηρεσιών.

Συνεπώς, από 1.1.2014, η υποχρέωση έκδοσης ιδιαίτερου στοιχείου απόδειξης αυτοπαράδοσης, στις περιπτώσεις που απαιτείται, δεν προβλέπεται πλέον από τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. αλλά από την προαναφερόμενη υπουργική απόφαση. Επισημαίνεται ότι, για τις αυτοπαραδόσεις αγαθών ή ιδιοχρησιμοποιήσεις υπηρεσιών προς ιδιώτες μπορεί να ακολουθείται η υφιστάμενη διαδικασία έκδοσης του προαναφερόμενου στοιχείου από ιδιαίτερο τμήμα της φορολογικής ταμειακής μηχανής ενώ, γενικά, αντί της έκδοσης του ειδικού στοιχείου, μπορεί να εκδίδεται τιμολόγιο και γι’ αυτές τις οιωνεί παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών, αναγράφοντας ότι εκδίδεται για αυτοπαράδοση αγαθών ή ιδιοχρησιμοποιήση υπηρεσιών.

6. Τρόπος έκδοσης αποδείξεων λιανικών συναλλαγών για ορισμένες κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών.

Με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως το εδάφιο αυτό τέθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) ορίζεται ότι, το άρθρο 7 του Κ.Φ.Α.Σ. παύει να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2015.

Συνεπώς, για την έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από 1.1.2014 έως 31.12.2014 εξακολουθούν να εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στο άρθρο 7 του Κ.Φ.Α.Σ..

Περαιτέρω, με τις αποφάσεις ΠΟΛ.1288/31.12.2013 και ΠΟΛ.1001/2.1.2014 (ΦΕΚ 2 Β/2.1.2014), ορίστηκε ο τρόπος έκδοσης των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από ορισμένες κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών καθώς και οι εξαιρέσεις, για την έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, με τη χρήση φορολογικών μηχανισμών Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. και φορολογικών ταμειακών μηχανών, αντίστοιχα.

Επισημαίνεται ότι, με τις προαναφερόμενες αποφάσεις στην ουσία κωδικοποιήθηκαν οι υπουργικές αποφάσεις ΠΟΛ.1037/12.2.1992, ΠΟΛ.1082/2.6.2003 και ΠΟΛ.1061/1.7.2004 προσαρμοσμένες στα νέα δεδομένα, μετά την πλήρη κατάργηση α) της θεώρησης των φορολογικών στοιχείων και β) της υποχρέωσης παροχής ασφαλών πληροφοριών (πρόσθετων βιβλίων). Ειδικότερα:

Α. Οι κατωτέρω κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών είτε σε έντυπη μορφή (χειρόγραφα ή μηχανογραφικά), με αναγραφή του ονοματεπωνύμου και της διεύθυνσης του πελάτη, είτε με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής, ανεξάρτητα της μορφής του φορέα τους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) και της κατηγορίας των βιβλίων τους (απλογραφικά ή διπλογραφικά). Επί μηχανογραφικής έκδοσης, οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών δεν σημαίνονται υποχρεωτικά με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.::

Ο εκμεταλλευτής χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίου, παιδικού σταθμού, κλινικής ή θεραπευτηρίου, κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, χώρου στάθμευσης, καθώς και οι γιατροί και οδοντίατροι. Ο εκμεταλλευτής χώρου στάθμευσης, μπορεί, αντί του ονοματεπωνύμου και της διεύθυνσης του πελάτη, να αναγράφει, στις χειρόγραφες αποδείξεις, τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος του πελάτη.

Β. Οι κατωτέρω κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών είτε χειρόγραφα, είτε με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής, ανεξάρτητα της μορφής του φορέα τους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) και της κατηγορίας των βιβλίων τους (απλογραφικά ή διπλογραφικά). Επί μηχανογραφικής έκδοσης, οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών δεν σημαίνονται υποχρεωτικά με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.:

Ο εκμεταλλευτής θεαμάτων, ο πράκτορας κρατικών λαχείων, ΠΡΟ-ΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφών, η επιχείρηση μεταφοράς προσώπων γενικά, με εξαίρεση τον εκμεταλλευτή ΤΑΞΙ.

Γ. Οι κατωτέρω κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών είτε χειρόγραφα, είτε με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής, ανεξάρτητα της μορφής του φορέα τους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) και της κατηγορίας των βιβλίων τους (απλογραφικά ή διπλογραφικά). Επί μηχανογραφικής έκδοσης, οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών σημαίνονται υποχρεωτικά με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.:

Ο κατά παραγγελία αυτοαπασχολούμενος (μόνο φυσικά πρόσωπα) ράπτης ή ράπτρια, ο αυτοαπασχολούμενος (μόνο φυσικά πρόσωπα) ράπτης ή ράπτρια που επιδιορθώνει ενδύματα και υφασμάτινα είδη, γενικώς, καθώς και ο εκμεταλλευτής ιαματικών πηγών του Ε.Ο.Τ.,

Δ. Οι κατωτέρω κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών είτε χειρόγραφα, με αναγραφή του ονοματεπωνύμου και της διεύθυνσης του πελάτη, είτε με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής, ανεξάρτητα της μορφής του φορέα τους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) και της κατηγορίας των βιβλίων τους (απλογραφικά ή διπλογραφικά). Επί μηχανογραφικής έκδοσης, οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών σημαίνονται υποχρεωτικά με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.:

α) Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που ασκεί το επάγγελμα του κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, συμβολαιογράφου, άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού, εμπειρογνώμονα, ομοιοπαθητικού, εναλλακτικής θεραπείας, ψυχοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, λογοπαθολόγου και λογοπεδικού.

Εξαιρούνται οι ανώνυμες εταιρείες, οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και οι ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, με αντικείμενο εργασιών τα προαναφερόμενα επαγγέλματα που πρέπει να εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών είτε με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής, είτε επί μηχανογραφικής έκδοσης, με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.. ενώ εκδίδουν χειρόγραφες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών μόνο στην περίπτωση βλάβης της φορολογικής ταμειακής μηχανής και του φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ..

Επίσης, με τον ίδιο κατά τα προαναφερόμενα τρόπο της περίπτωσης αυτής, εκδίδει τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών και ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που ασκεί το επάγγελμα του εργοθεραπευτή, δεδομένου ότι, το επάγγελμα αυτό προσιδιάζει με το επάγγελμα του ψυχοθεραπευτή.

Σημειώνεται ότι, με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 7 του Κ.Φ.Α.Σ., δεν εκδίδονται ιδιαίτερα τιμολόγια και αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, για την είσπραξη αμοιβής από συμβολαιογράφο, εφόσον η αμοιβή του αναγράφεται στο συμβόλαιο για το οποίο εισπράττεται. Κατ’ αναλογία, οι δικαστικοί επιμελητές, δεν εκδίδουν ιδιαίτερα τιμολόγια και αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, για την είσπραξη της αμοιβής τους, εφόσον η αυτή αναγράφεται στα έγγραφα επιδόσεων, κατασχέσεων κ.λπ. για τα οποία εισπράττεται.

β) Ο εκμεταλλευτής γεωργικών μηχανημάτων ή ελαιουργείου ή αλευρομύλου ή εργοστασίου αποφλοίωσης ρυζιού.

γ) Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που ασχολείται με την κατασκευή οποιουδήποτε τεχνικού έργου (όπως ξυλουργός, σιδηρουργός, υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, κτίστης και γενικά όσοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες), καθώς και ο κατασκευαστής επιταφίων μνημείων (μαρμαρογλυφείων).

δ) Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που διατηρεί κτηματομεσιτικό γραφείο, γραφείο τελετών, γραφείο συνοικεσίων, γραφείο διεκπεραίωσης εμπιστευτικών εργασιών, γραφείο ευρέσεως εργασίας.

ε) Η επιχείρηση ημερήσιου και περιοδικού τύπου για την είσπραξη συνδρομών, ενοικίασης επιβατηγών αυτοκινήτων, έκδοσης κοινοχρήστων λογαριασμών πολυκατοικιών, καθαρισμού και απολύμανσης κατοικιών, επισκευής και συντήρησης ανελκυστήρων και λοιπών εγκαταστάσεων κατοικιών, η επιχείρηση μεταφοράς αγαθών.

Ε. Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών της παραγράφου 5 του άρθρου 7 του Κ.Φ.Α.Σ. (πωλήσεις ηλεκτρικού ρεύματος, ύδατος μη ιαματικού, παροχή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών κ.λπ.), καθώς και οι αποδείξεις που εκδίδονται εκτός της επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου απεικόνισης συναλλαγών, εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικής ταμειακής μηχανής και φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., με εξαίρεση τους πωλητές (αγρότες – μεταπωλητές) σε λαϊκές αγορές.

Επισημαίνεται ότι, η Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ.1258/21.11.2002, αναφορικά με την υποχρέωση χρήσης φορολογικών ταμειακών μηχανών, για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, από τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών που διαθέτουν τα είδη τους, πλην οπωρολαχανικών, νωπών αλιευμάτων και λοιπών αγροτικών προϊόντων, αποκλειστικά λιανικώς, στις κινητές λαϊκές αγορές, στα παζάρια και μέσω πλανοδίου εμπορίου (πλανόδιοι πωλητές – κινητά καταστήματα), εξακολουθεί να ισχύει.

ΣΤ. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση χρησιμοποίησης Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του ν. 1809/1988 για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών το Δημόσιο, οι Δήμοι και τα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τα Τραπεζικά – Πιστωτικά Ιδρύματα.

Ζ. Όσοι από τους πιο πάνω υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών, εκτός από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα για την οποία τους παρέχεται η δυνατότητα να μη χρησιμοποιούν φορολογική ταμειακή μηχανή ή φορολογικό μηχανισμό Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. διατηρούν μόνιμη επαγγελματική εγκατάσταση (κατάστημα), από την οποία πωλούν λιανικώς αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, που πωλούν ηλεκτρολογικά ή υδραυλικά είδη) ή από την επαγγελματική τους εγκατάσταση ασκούν παράλληλα και άλλη δραστηριότητα για την οποία υπάρχει υποχρέωση χρησιμοποίησης φορολογικής ταμειακής μηχανής (π.χ. ράπτης ή ράπτρια που πωλεί και έτοιμα ενδύματα ή εσώρουχα κ.λπ.), υποχρεούνται να εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, τουλάχιστον για τη δραστηριότητά τους αυτή, με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής ή φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ..

Η. Οι εξαιρέσεις από φορολογική ταμειακή μηχανή που προβλέπονται από άλλες υπουργικές αποφάσεις εξακολουθούν να ισχύουν όπως π.χ. η Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1164/30.6.1994 (ΦΕΚ 544 Β’) για τα τουριστικά – ταξιδιωτικά γραφεία.

Ομοίως, τα ΕΛ.ΤΑ. δεν υποχρεούνται σε χρήση Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., για τα στοιχεία που εκδίδουν (άρθρο 21 του ν. 3312/2005), ούτε σε χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής, για τις λιανικές πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών που διενεργούν (Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1006/10.1.2000 ).

Θ. Από 1.1.2014, όλα τα λοιπά φορολογικά στοιχεία, πλην αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, με τις εξαιρέσεις που προαναφέρθηκαν, που εκδίδονται με μηχανογραφικό τρόπο δεν σημαίνονται υποχρεωτικά με φορολογικό μηχανισμό Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., όπως π.χ. οι αποδείξεις πώλησης εισιτηρίων, οι αποδείξεις μεταφοράς των εκμεταλλευτών πλοίων του π.δ. 120/1997, στους οποίους χορηγείται βεβαίωση από την αρμόδια Δ/νση Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας για εγκατάσταση και λειτουργία Ηλεκτρονικού Συστήματος Κράτησης θέσεων και έκδοσης εισιτηρίων επιβατών και αποδείξεων μεταφοράς κ.λπ..

7. Χρόνος έκδοσης τιμολογίων (για την πώληση αγαθών).

Με την παράγραφο 4 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) αντικαταστάθηκε το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 14 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. και συνεπώς, από 1.1.2014, το τιμολόγιο εξακολουθεί να μπορεί να εκδίδεται το αργότερο σε ένα (1) μήνα από την παράδοση ή αποστολή των αγαθών στον αγοραστή και πάντως μέσα στην ίδια διαχειριστική περίοδο των συμβαλλομένων.

Ως γνωστόν, από τις υφιστάμενες διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. (πρώτο εδάφιο της παραγράφου 14 του άρθρου 6) το τιμολόγιο (για την πώληση αγαθών) εκδίδεται, κατ’ αρχήν, με την παράδοση ή την αποστολή των αγαθών. Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα, μέχρι την 31.12.2013, κατ’ εξαίρεση, η μεταγενέστερη τιμολόγηση των αγαθών (σε ένα μήνα από την παράδοση ή την αποστολή τους) με την προϋπόθεση ότι, κατά την παράδοση ή την αποστολή των αγαθών εκδόθηκε δελτίο αποστολής. Δεδομένου ότι, από 1.1.2014, δεν υφίσταται η υποχρέωση έκδοσης δελτίου αποστολής και προκειμένου να μην επιβαρυνθούν υπέρμετρα οι επιχειρήσεις από την καθιερωμένη πρακτική της μεταγενέστερης, από την παράδοση ή την αποστολή των αγαθών, τιμολόγησης παρέμεινε η δυνατότητα της εκ των υστέρων τιμολόγησης από την παράδοση ή την αποστολή των αγαθών. Προϋπόθεση για την έκδοση του τιμολογίου σε χρόνο μεταγενέστερο της παράδοσης ή της αποστολής αποθεμάτων και μόνο αποτελεί η διασφάλιση της παρακολούθησης αυτών, με τον τρόπο που αναφέρεται κατωτέρω στην παράγραφο 8 της παρούσας.

8. Τρόπος παρακολούθησης μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων.

8.0. Γενικά.

Με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως το εδάφιο αυτό αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι, το άρθρο 5 (δελτίο αποστολής) του Κ.Φ.Α.Σ., παύει να ισχύει από την 1.1.2014.

Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 19 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως η παράγραφος αυτή τέθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 51 του ν. 4223/2013 (ΦΕΚ 287 Α’) και ισχύει από 1.1.2014, ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών εφαρμόζει κατάλληλες δικλείδες, που εξειδικεύονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, για την παρακολούθηση των παραλαμβανομένων και μη τιμολογημένων ακόμη από τους προμηθευτές αποθεμάτων, καθώς και των αποθεμάτων που διακινούνται και εκκρεμεί τιμολόγηση.

Κατ’ εξουσιοδότηση της προαναφερόμενης διάταξης, εκδόθηκε η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ.1286/31.12.2013, με την οποία ορίστηκαν οι κατάλληλες δικλείδες για την παρακολούθηση των παραλαμβανομένων και μη τιμολογημένων ακόμη από τους προμηθευτές αποθεμάτων, καθώς και των αποθεμάτων που διακινούνται και εκκρεμεί τιμολόγηση.

Με την απόφαση αυτή, καθιερώνεται δικαιολογητικό έγγραφο για την παρακολούθηση της αποστολής, παράδοσης, διακίνησης, παραλαβής των μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, τα οποία διακινούνται με σκοπό, αποκλειστικά, την πώληση τους, απευθείας ή μέσω τρίτου.

Το έγγραφο αυτό μπορεί να φέρει τίτλο οποιαδήποτε ένδειξη επιθυμούν οι υπόχρεοι όπως «Δελτίο Αποστολής», «Συνοδευτικό Έγγραφο», «Συνοδευτικό Διακίνησης Αποθεμάτων», «Δελτίο Αποστολής Αποθεμάτων», « Έγγραφο Αποστολής Αποθεμάτων» κ.λπ..
Αποθέματα, για την εφαρμογή των υπόψη διατάξεων, είναι τα εμπορεύσιμα αγαθά (εμπορεύματα, έτοιμα προϊόντα, πρώτες ύλες κ.λπ.).

8.1. Υπόχρεοι.

Υπόχρεοι σε έκδοση του εγγράφου μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, είναι:

α) Οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών.

β) Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.).

γ) Αγρότες που εντάσσονται, από 1.1.2014 στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α..

Σημειώνεται ότι, οι αγρότες που από 1.1.2014, παραμένουν στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., δεν υποχρεούνται στην έκδοση του εγγράφου, για την παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων τους.

8.2. Περιπτώσεις έκδοσης.

Το έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, εκδίδεται από τα προαναφερόμενα πρόσωπα στις εξής περιπτώσεις:

α) Σε κάθε περίπτωση παράδοσης μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, ανεξάρτητα εάν γίνει φυσική διακίνηση ή όχι αυτών και εφόσον δεν έχει εκδοθεί άμεσα κατά την παράδοση τιμολόγιο ή απόδειξη λιανικών συναλλαγών, κατά περίπτωση.

β) Σε κάθε περίπτωση παραλαβής μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων:

– από πρόσωπο που δεν έχει υποχρέωση έκδοσης του εγγράφου (π.χ. αγρότης του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α., ιδιώτης κ.λπ.) και εφόσον δεν έχει εκδοθεί άμεσα με την παραλαβή τους τίτλος κτήσης της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. ή τιμολόγιο αγοράς αγροτικών προϊόντων.

– από πρόσωπο που παρότι έχει υποχρέωση, αρνείται την έκδοση αυτού ή όταν κατά την παραλαβή τους δεν παραδίδεται είτε τιμολόγιο του προμηθευτή αυτών είτε αντίτυπο του εγγράφου μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων.

Επισημαίνεται ότι, το εν λόγω έγγραφο εκδίδεται και κατά την παραλαβή επιστρεφόμενων αποθεμάτων είτε από υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών είτε από ιδιώτη, εφόσον δεν εκδίδεται άμεσα με την επιστροφή πιστωτικό τιμολόγιο ή απόδειξη επιστροφής, κατά περίπτωση.

8.3. Ειδικές περιπτώσεις.

α) Το ανωτέρω έγγραφο παρακολούθησης μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, εκδίδεται ακόμα και σε κάθε περίπτωση αποστολής, παράδοσης ή διακίνησης αποθεμάτων, από τον προμηθευτή – πωλητή αυτών, απ’ ευθείας σε τρίτον, με εντολή του αγοραστή αυτών (τριγωνικές, τετραγωνικές κ.λπ. συναλλαγές).

Το έγγραφο της περίπτωσης αυτής, συντάσσεται από τον προμηθευτή – φυσικό αποστολέα συνοδεύει τα αποθέματα μέχρι τον φυσικό παραλήπτη αυτών και παραδίδεται (το έγγραφο) στον εντολέα – αγοραστή. Η υποχρέωση έκδοσης του εγγράφου αυτού και από τον εντολέα – αγοραστή ή/και το φυσικό παραλήπτη των αποθεμάτων μπορεί να αναπληρωθεί από αντίγραφα του εγγράφου του φυσικού αποστολέα.

β) Το ανωτέρω έγγραφο παρακολούθησης μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, εκδίδεται και σε κάθε περίπτωση μεταφοράς και διανομής αγαθών, που η ποσότητά τους καθορίζεται από τον παραλήπτη. Στο περιεχόμενο του κατά τα ανωτέρω εκδιδόμενου συνοδευτικού έγγραφου, στη θέση των στοιχείων του αντισυμβαλλόμενου, αναγράφεται η λέξη «Διάφοροι». Κατά την παράδοση των αποθεμάτων, εκδίδονται για κάθε επιμέρους παράδοση είτε άμεσα τα φορολογικά στοιχεία αξίας (τιμολόγια, αποδείξεις λιανικών συναλλαγών), είτε έγγραφα μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων.

Κατά την επιστροφή των μη παραδοθέντων αποθεμάτων μπορεί να εκδίδεται είτε νέο έγγραφο, στο οποίο αναγράφονται το είδος και η ποσότητα των επιστρεφομένων αποθεμάτων είτε να αναγράφεται το υπόλοιπο της επιστρεφόμενης ποσότητας στο αρχικό έγγραφο.

γ) Στις περιπτώσεις που κατά την παραλαβή των μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων διαπιστώνονται πλεονάσματα ή ελλείμματα είτε εκδίδεται, από τον παραλήπτη αυτών, έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, αναγράφοντας την ποσότητα του πλεονάσματος ή του ελλείμματος, είτε στο αρχικό έγγραφο του προμηθευτή αναγράφονται το πλεόνασμα ή το έλλειμμα, κατά περίπτωση.

8.4. Περιεχόμενο.

Στο περιεχόμενο του εγγράφου μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, αναφέρονται τα δεδομένα του τιμολογίου των παραγράφων 9, 10 και 11 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ., πλην της τιμής μονάδας, της αξίας και του Φ.Π.Α. των αποθεμάτων. Επισημαίνεται ότι, από τα δεδομένα της παραγράφου 9 του άρθρου 6, δεν αναγράφονται οι ενδείξεις του δευτέρου εδαφίου αυτής (απαλλαγή από Φ.Π.Α. κ.λπ.).

Σημειώνεται ότι, σε σχέση με το δελτίο αποστολής στο έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων δεν αναγράφεται, μεταξύ άλλων, η ώρα παράδοσης ή αποστολής, ο αριθμός κυκλοφορίας του φορτηγού αυτοκινήτου ή του πλωτού μέσου, ο τόπος αποστολής και ο τόπος προορισμού κ.λπ.

8.5. Χρόνος έκδοσης.

Το ανωτέρω έγγραφο συντάσσεται, κατά το χρόνο της αποστολής ή της παραλαβής ή της διακίνησης των αποθεμάτων, όταν υφίσταται διακίνηση αυτών, συνοδεύει τα αποθέματα μέχρι τον τελικό προορισμό τους και διαφυλάσσεται στις εγκαταστάσεις του προμηθευτή και του αγοραστή, πλην των ιδιωτών, των αποθεμάτων.

8.6. Έκδοση σε άυλη (ηλεκτρονική) μορφή.

Το ανωτέρω έγγραφο, μπορεί να εκδίδεται σε άυλη (ηλεκτρονική) μορφή, εφόσον με κατάλληλες δικλείδες διασφαλίζεται ότι, ο χρόνος σύνταξης αυτού είναι πριν από την έναρξη της διακίνησης των αποθεμάτων.

Για την έκδοση σε άυλη (ηλεκτρονική μορφή) του εγγράφου μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων εφαρμόζονται αναλογικά τα αναφερόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 2 της ΠΟΛ.1004/4.1.2013 περί ηλεκτρονικού τιμολογίου.

Διευκρινίζεται ότι, η έκδοση σε άυλη (ηλεκτρονική μορφή) του εγγράφου μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων μπορεί να διενεργείται και μέσω παρόχων ηλεκτρονικών υπηρεσιών.

Επίσης, το έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων ως συνοδευτικό στοιχείο διακίνησης μπορεί να βρίσκεται, κατά τη διάρκεια της διακίνησης, σε οποιοδήποτε μέσο αποθήκευσης σε ηλεκτρονική μορφή (CD, USB stick, mobile phone κ.λπ.), με δυνατότητα ανάγνωσης στην περίπτωση που αυτό απαιτηθεί από το φορολογικό έλεγχο, ενώ στον αντισυμβαλλόμενο μπορεί να παραδίδεται, ομοίως, σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική μορφή.

8.7. Περιπτώσεις που δεν εκδίδεται έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων.

Από τις διατάξεις της απόφασης Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1286/31.12.2013, προκύπτει ότι δεν εκδίδεται το υπόψιν έγγραφο, σε κάθε άλλη περίπτωση, πλην της αποστολής, παράδοσης, παραλαβής, διακίνησης μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιπτώσεις, για τις οποίες δεν εκδίδεται, υποχρεωτικά, το υπόψιν έγγραφο:
-Διακίνηση αποθεμάτων για δοκιμή ή δειγματισμό.
-Διακίνηση αγαθών μεταξύ εγκαταστάσεων (έδρα, υποκατάστημα, αποθήκη).
-Διακίνηση δειγμάτων για δωρεάν διάθεση.
-Αποστολή αποθεμάτων σε τρίτο με σκοπό την επεξεργασία, συναρμολόγηση, επισκευή κ.λπ..
-Διακίνηση – αποστολή αποθεμάτων με σκοπό την φύλαξη, αποθήκευση.
-Διακίνηση αποθεμάτων για συμμετοχή και μόνο (όχι πώληση) σε έκθεση.
-Διακίνηση αγαθών με σκοπό την απόρριψη, καταστροφή αυτών.
-Διακίνηση παγίων, γενικώς.
-Διακίνηση χρησιδανειζόμενων ή εκμισθούμενων κινητών πραγμάτων.
-Αυτοπαραδόσεις αγαθών.
-Διακίνηση, αποστολή αγαθών από επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ψυγείων και αποθηκών.

8.8. Εξαιρέσεις – Λοιπές διευκρινίσεις.

1. Οι περιπτώσεις εξαιρέσεων – απαλλαγών από την έκδοση δελτίων αποστολής, εξακολουθούν να ισχύουν αναλόγως και μετά την 1.1.2014, και σχετικά με την υποχρέωση έκδοσης εγγράφου, επί αποστολής, παράδοσης, παραλαβής, διακίνησης αποθεμάτων, των οποίων εκκρεμεί η τιμολόγηση.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιπτώσεις εξαιρέσεων:

– Οι παραδόσεις αγαθών που αναφέρονται στην περίπτωση β’ της παραγράφου 16 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ., τα οποία διατίθενται μέσω δικτύου συνεχούς ροής, δηλαδή για τις παραδόσεις φυσικού αερίου, ύδατος μη ιαματικού, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμικής ενέργειας, δεδομένου ότι, η παράδοση αυτών προκύπτει από τις μετρήσεις που διενεργούνται, μέσω των δικτύων αυτών, σε τακτά χρονικά διαστήματα (μήνα, τρίμηνο κ.λπ.).

– Οι διακινήσεις, από λιανοπωλητές, βιομηχανικών και βιοτεχνικών ειδών, που διαθέτουν τα εμπορεύματα τους αποκλειστικά τις κινητές λαϊκές αγορές, τα παζάρια και το πλανόδιο εμπόριο (πλανόδιοι πωλητές – κινητά καταστήματα), λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των υπόψη συναλλαγών, υπό την προϋπόθεση να φέρουν μαζί τους τα φορολογικά βιβλία και τα φορολογικά στοιχεία αγορών.

Επισημαίνεται ότι, για τις διακινήσεις αγροτικών προϊόντων, προς και από τις λαϊκές αγορές απαιτείται η έκδοση του υπόψη εγγράφου.

2. Στις περιπτώσεις που παραλαμβάνονται από παραγωγούς αγροτικών προϊόντων, είτε του ειδικού είτε του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α., αγαθά, είναι δυνατόν, για τη διευκόλυνση των συναλλαγών, το έγγραφο μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων να εκδίδεται από τον παραλήπτη αυτών (έμπορο, συνεταιρισμό κ.λπ.), αντίγραφο του οποίου παραδίδεται στον παραγωγό.

Σημειώνεται ότι, εξακολουθούν να ισχύουν, αναλόγως, τα όσα έχουν γίνει δεκτά με την εγκύκλιο Σ.682/52/ΠΟΛ.54/23.2.1987, αναφορικά με την διακίνηση αγοραζομένου γάλακτος από τυροκομικές – τυρεμπορικές επιχειρήσεις, ανεξάρτητα αν οι αντισυμβαλλόμενοι αγρότες εντάσσονται στο κανονικό ή ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α..

3. Για την εκπλήρωση της υποχρέωσης έκδοσης του δικαιολογητικού εγγράφου μη τιμολογηθέντων αποθεμάτων, είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται τυχόν υφιστάμενα αποθέματα εντύπων Δελτίου Αποστολής, μέχρι εξαντλήσεως αυτών ενώ μπορεί, προαιρετικά, να εκδίδονται τα υπόψη έγγραφα και σε άλλες περιπτώσεις με σκοπό διαφορετικό της πώλησης. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθούν, τυχόν υφιστάμενα αποθέματα εντύπων συνενωμένων Δελτίων Αποστολής – Τιμολογίων, μέχρι εξαντλήσεως αυτών, για την αποστολή, παράδοση, διακίνηση τιμολογηθέντων αποθεμάτων.

9. Λοιπά θέματα.

1. Οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών, για τους οποίους σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 8 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992) δεν υποχρεούνταν σε τήρηση βιβλίου αποθήκης ή ήταν υπόχρεοι σε τήρηση αυτού μόνο ως προς την εισαγωγή και όσοι υποχρεώθηκαν για πρώτη φορά να τηρήσουν το λογαριασμό 94 τη διαχειριστική περίοδο που άρχιζε από 1.1.2013, εφόσον, από την διαχειριστική περίοδο που αρχίζει από 1.1.2014 και μετά, υποχρεωθούν σε τήρηση του λογαριασμού 94 καθώς και όσοι υποχρεωθούν για πρώτη φορά σε τήρηση αυτού, είναι δυνατόν για την διαχειριστική αυτή περίοδο και μόνο να ενημερώσουν μέχρι την προθεσμία κλεισίματος του ισολογισμού της χρήσης αυτής, τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 94 αναλυτικά ή συγκεντρωτικά κατά την εισαγωγή, κατά ποσότητα και αξία και κατά την εξαγωγή, κατά ποσότητα, με βάση την απογραφή.

Όποιος από τους παραπάνω υπόχρεους επεξεργάζεται αγαθά δύνανται να ενημερώνει μέχρι την προθεσμία κλεισίματος του ισολογισμού, αναλυτικά ή συγκεντρωτικά, μόνο τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 94, των πρώτων υλών, κατά την εισαγωγή, κατά ποσότητα (αγορές και διακινήσεις) και αξία (αγορές) και κατά την εξαγωγή, κατά ποσότητα, με βάση την απογραφή.

Σημειώνεται ότι οι τεχνικές εταιρείες έχουν την δυνατότητα να τηρούν το λογαριασμό 94 με τον τρόπο που αναφέρεται στο έγγραφο μας Δ15Α 1176251 ΕΞ 11.11.2013).

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ., οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την 1.1.2014, απαλλάσσεται από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης αποδείξεων λιανικής το φυσικό πρόσωπο, υπόχρεο εφαρμογής του Κ.Φ.Α.Σ., το οποίο κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο πραγματοποίησε συνολικά ακαθάριστα έσοδα από την πώληση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών μέχρι πέντε (5.000) χιλιάδες ευρώ. Με τις ίδιες διατάξεις ορίζονται οι περιπτώσεις εκείνες των υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών που εξαιρούνται από την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, μεταξύ των οποίων και όσοι ασκούν ελευθέριο επάγγελμα.

Διευκρινίζεται ότι, οι διατάξεις αυτές εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4172/2013 (Κ.Φ.Ε.), στις οποίες δεν γίνεται αναφορά για ελευθέρια επαγγέλματα. Συνεπώς τα φυσικά πρόσωπα, των οποίων το εισόδημα χαρακτηριζόταν, βάσει των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, ως εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα (όπως γιατροί, δικηγόροι, λογιστές, μηχανικοί κ.λπ.), ανεξάρτητα αν οι διατάξεις αυτές έχουν καταργηθεί για τη φορολογία εισοδήματος, εξακολουθούν, από 1.1.2014, να μην απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων, έστω και αν, τα ακαθάριστα έσοδά τους κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο είναι κάτω των 5.000 ευρώ. Δηλαδή, δεν μπορεί να είναι απαλλασσόμενος από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων λιανικής γιατρός με ακαθάριστα έσοδα μικρότερα των 5.000 ευρώ.

3. Στη Β’ κατηγορία τήρησης βιβλίων (απλογραφικά βιβλία) η υποχρεωτική απογραφή κατά την 31.12.2013 καταλαμβάνει μόνο τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών που κατά τη χρήση αυτή πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα από τη πώληση αγαθών πάνω από 150.000 ευρώ. Οι σχετικές αποφάσεις (όπως η Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1134/14.12.2004), με τις οποίες απαλλάσσονται ορισμένοι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών της Β’ κατηγορίας από την τήρηση βιβλίου απογραφών και κατάρτισης απογραφής, ισχύουν και για την απογραφή της χρήσης αυτής.

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που δεν διενεργείται απογραφή (ακαθάριστα έσοδα μέχρι και 150.000 ευρώ ή απαλλασσόμενες δραστηριότητες σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις), ως απογραφή λήξης της χρήσης 2013 λαμβάνεται το ποσοστό 10% επί των αγορών της χρήσης αυτής, με βάσει τις διατάξεις της περίπτωσης γ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του ν. 2238/1994.

4. Για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ., σύμφωνα με τις οποίες δεν είναι υπόχρεα απεικόνισης συναλλαγών τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία, ευκαιριακά και ως παρεπόμενη απασχόληση, πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες για τις οποίες εκδίδονται στοιχεία από τον αντισυμβαλλόμενο, συνεκτιμώνται τα οριζόμενα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 4172/2013 (Κ.Φ.Ε.).

5. Τα πρόσωπα, των οποίων το εισόδημα χαρακτηριζόταν, βάσει των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, ως εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα, εξακολουθούν και από 1.1.2014, να εκδίδουν τιμολόγια για τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς το Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, με κάθε επαγγελματική τους είσπραξη (άρθρο 7 παράγραφος 4 περίπτωση β’ του Κ.Φ.Α.Σ., εγκύκλιος ΠΟΛ.1036/22.2.2013).

Ακριβές αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας

Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων
Θεοχάρης Θεοχάρης

ΠΟΛ.1024/17.1.2014
Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί των διατάξεων της απόφασης ΠΟΛ 1281/2013(ΦΕΚ 3367Β/31.12.2013) «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτών του ειδικού καθεστώτος.»

Αθήνα, 17/01/2014

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ   
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ   
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
1. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (15η)
ΤΜΗΜΑΤΑ: Α’-Β’
2. 14η Δ/Ν Σ Η Φ.Π.Α.
ΤΜΗΜΑ Β’
3. Δ/ΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ Γ’

Ταχ. Δ/νση:Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας:101 84 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες:Δ. Καρύδη-Α. Αουγκάνη Τ. Σφελινιώτη
Τηλέφωνο:2103638389-2103610065-2103645832
FAX:210-3641620

ΠΟΛ 1024/2014
 
ΘΕΜΑ: Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί των διατάξεων της απόφασης ΠΟΛ 1281/2013(ΦΕΚ 3367Β/31.12.2013) «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτών του ειδικού καθεστώτος.»

Για την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων της ανωτέρω απόφασης, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες και διευκρινίσεις:

1. Δ/ΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Γενικά

Με την απόφαση ΠΟΛ.1281/30.12.2013 του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, από 1.1.2014, απαλλάσσονται, από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων οι αγρότες (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, κλπ), που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α, σύμφωνα με το άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α.(ν.2859/2000), όπως ισχύει, οι οποίοι πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, από την πώληση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, ακαθάριστα έσοδα, κατώτερα των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ και έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης κατώτερα των πέντε χιλιάδων (5.000).

Οι διατάξεις της απόφασης αυτής εφαρμόζονται και επί φυσικών προσώπων (μισθωτοί, συνταξιούχοι, κλπ) που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, αλλά ασκούν αγροτική εκμετάλλευση, κατά τα ανωτέρω.

Τα προαναφερόμενα κριτήρια λαμβάνονται σωρευτικά, δηλαδή θα πρέπει να συντρέχουν και τα δύο προκειμένου τα εν λόγω πρόσωπα να τύχουν της απαλλαγής αυτής. Σε περίπτωση μη πλήρωσης ενός εκ των ανωτέρω κριτηρίων, εφαρμόζονται πλήρως σι διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. ως προς την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων.

Όσοι αγρότες, ενώ κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα και είχαν δικαίωμα να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης άνω των οριζομένων ορίων, δεν θα ασκήσουν την αγροτική τους εκμετάλλευση από 1.1.2014 ούτε δικαιούνται να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης, δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.

Δεδομένου ότι η μεταβίβαση δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μεταγενέστερο χρόνο, εάν ο αγρότης έχει αποφασίσει τη μεταβίβασή τους, δεν υποχρεούται να τηρήσει βιβλία από 1.1.2014, με την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση αυτή θα πραγματοποιηθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας.

Αναλυτικά, παραθέτονται παραδείγματα:

Παράδειγμα 1° :

Αγρότης του ειδικού καθεστώτος, που πραγματοποίησε το 2013 ακαθάριστα έσοδα 12.000 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 4.000 ευρώ, από την 1.1.2014 θα ενταχθεί σε τήρηση βιβλίων εσόδων εξόδων, δεδομένου ότι δεν πληρούνται και τα δύο προαναφερόμενα κριτήρια.

Παράδειγμα 2° :

Φυσικό πρόσωπο, που κατά τη χρήση 2013 δεν πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα από την αγροτική του εκμετάλλευση, έλαβε όμως για τη χρήση αυτή δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 6.000 ευρώ, από την 1.1.2014 θα τηρήσει βιβλία εσόδων εξόδων.

Έννοια Ακαθαρίστων Εσόδων

Ακαθάριστα έσοδα για την εφαρμογή της απόφασης αυτής, θεωρούνται τα έσοδα από τις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους που πραγματοποιούν οι αγρότες κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο καθώς και από την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, όπως αυτές προκύπτουν από τα φορολογικά στοιχεία που εκδίδονται είτε από τους ίδιους είτε από τους συναλλασσόμενους με αυτούς (τιμολόγια πώλησης, τιμολόγια αγοράς ή εκκαθαρίσεις). Για τον υπολογισμό των ακαθαρίστων εσόδων λαμβάνεται υπόψη και η αξία του ειδικού στοιχείου που εκδίδεται για την παράδοση προϊόντων από την αγροτική εκμετάλλευση του αγρότη του ειδικού καθεστώτος στην εμπορική δραστηριότητα (λαϊκή, κατάστημα).

Στην περίπτωση τήρησης βιβλίων λαμβάνονται υπόψη τα ακαθάριστα έσοδα της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, όπως αυτά προκύπτουν από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία.

Δικαιώματα Ενιαίας Ενίσχυσης

Εάν μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν είναι γνωστό το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης που δικαιούται ο αγρότης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση που ο αγρότης δεν δικαιούται να λάβει δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης εντός του έτους, θεωρείται ότι πληρούται το σχετικό κριτήριο και δεν λαμβάνονται υπόψη ποσά παλαιότερων χρήσεων. Διευκρινίζεται επίσης ότι στην περίπτωση που στο ποσό της ενιαίας ενίσχυσης περιέχονται και ποσά που αφορούν άλλες χρήσεις, για την πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου, λαμβάνεται υπόψη μόνο το ποσό της ενιαίας ενίσχυσης που αφορά τη χρήση που εξετάζεται.

Επισημαίνεται ότι η εξισωτική ενίσχυση δεν περιλαμβάνεται στο ποσό των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, για την εφαρμογή των κριτηρίων που προβλέπονται από την απόφαση ΠΟΛ.1281/30.12.2013.

Προαιρετική Τήρηση Βιβλίων

Όσοι, ενώ πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια της απαλλαγής από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, επιλέξουν την προαιρετική ένταξή τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων (απλογραφικά, ή διπλογραφικά), έχουν όλες τις υποχρεώσεις της κατηγορίας τήρησης βιβλίων που θα επιλέξουν.

Άσκηση Παράλληλης Δραστηριότητας

Στην περίπτωση που οι εν λόγω αγρότες παράλληλα με την αγροτική τους εκμετάλλευση ασκούν και άλλη δραστηριότητα πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, για την ένταξή τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων θα κριθούν αυτοτελώς για κάθε δραστηριότητα (αγροτική-λοιπές).

Σημειώνεται ότι η διάθεση, από τους αγρότες, των προϊόντων τους, στις λαϊκές αγορές θεωρείται ξεχωριστή δραστηριότητα, από εκείνη της διάθεσης αυτών από το χωράφι τους, πλανοδίως, ή με οποιαδήποτε άλλο τρόπο εκτός λαϊκών αγορών.

Διευκρινίζεται ότι οι αγρότες που παράλληλα με την αγροτική τους εκμετάλλευση ασχολούνται και με τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW και τη λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων, για την ένταξή τους, από την 1.1.2014, σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, για τη δραστηριότητα της αγροτικής εκμετάλλευσης, θα κριθούν αυτοτελώς.

Ακόμη διευκρινίζεται ότι η απόφαση ΠΟΛ.1320/30.12.1998 σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις παράκτιας αλιείας και σπογγαλιείας, οι οποίες εκμεταλλεύονται σκάφη μήκους μέχρι 12 μέτρων, απαλλάσσονται για τη δραστηριότητά τους αυτή από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων, εξακολουθεί να ισχύει.

Αναλυτικά, παραθέτονται παραδείγματα:

Παράδειγμα 1° :

Αγρότης, ο οποίος ταυτόχρονα με την αγροτική του εκμετάλλευση εκμεταλλεύεται και καφενείο, ο οποίος, κατά τη χρήση 2013, πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα, από την εκμετάλλευση του καφενείου 4.500 ευρώ και από την αγροτική του εκμετάλλευση 10.500 ευρώ, από την 1.1.2014 θα τηρήσει βιβλία μόνο για την αγροτική του εκμετάλλευση και όχι για την εκμετάλλευση του καφενείου.

Παράδειγμα 2° :

Αγρότης, ο οποίος πωλεί τα προϊόντα του στις λαϊκές αγορές και εκτός αυτών, κατά τη χρήση 2013, πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα από τις πωλήσεις του στη λαϊκή αγορά 8.000 ευρώ και 4.000 ευρώ από τις χονδρικές του πωλήσεις εκτός λαϊκής αγοράς και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 2.000 ευρώ. Από την 1.1.2014 θα τηρήσει βιβλία μόνο για τη δραστηριότητά του της διάθεσης των προϊόντων του στις λαϊκές αγορές και όχι για αυτή της διάθεσης των προϊόντων του εκτός λαϊκής αγοράς.

Παράδειγμα 3° :

Αγρότης, ο οποίος παράλληλα με την αγροτική του εκμετάλλευση ασχολείται και με τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW, για την οποία τηρεί βιβλία εσόδων – εξόδων, κατά τη χρήση 2013 πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα από την αγροτική του εκμετάλλευση 9.500 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 3.500 ευρώ. Από την 1.1.2014 θα συνεχίσει να τηρεί βιβλία μόνο για τη δραστηριότητα της διαχείρισης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ δεν υποχρεούται να τηρήσει βιβλία για την αγροτική του εκμετάλλευση.

Παράδειγμα 4° :

Αγρότης που δεν ασκεί άλλη δραστηριότητα, πραγματοποίησε κατά το έτος 2013, ακαθάριστα έσοδα 8.000 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 4.000 ευρώ. Ο εν λόγω αγρότης δεν υποχρεούται σε τήρηση βιβλίων από 1.1.2014.

Παράδειγμα 5° :

Αγρότης, ο οποίος παράλληλα με την αγροτική του εκμετάλλευση εκμεταλλεύεται και ένα σκάφος παράκτιας αλιείας μήκους 8 μέτρων, ο οποίος, κατά τη χρήση 2013, πραγματοποίησε από την άσκηση της δραστηριότητας της αγροτικής εκμετάλλευσης ακαθάριστα έσοδα 7.500 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 5.500 ευρώ, από 1.1.2014, θα τηρήσει βιβλία μόνο για την αγροτική του εκμετάλλευση, δεδομένου ότι για την εκμετάλλευση του σκάφους απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων, σύμφωνα με την απόφαση ΠΟΛ.1320/30.12.1998.

Έννοια Υποκαταστήματος

Επισημαίνεται ότι η διάθεση αγροτικών προϊόντων από κιόσκια ή πλανοδίως, δεν θεωρείται ότι διενεργείται από επαγγελματική εγκατάσταση και ως εκ τούτου δεν υφίσταται στην περίπτωση αυτή υποχρέωση ίδρυσης υποκαταστήματος.

Για τα φυσικά πρόσωπα, αγροτικές εκμεταλλεύσεις δεν συνιστούν ιδιαίτερη επαγγελματική εγκατάσταση οι χώροι που ασκούνται αυτές (χωράφια, ανεξάρτητα εάν υπάρχει σε αυτά ιδιαίτερη επαγγελματική εγκατάσταση, όπως ξηραντήρια, θερμοκήπια, χώροι εσταυλισμού ζώων, αποθήκες ζωωτροφών, εργαλείων, κλπ.) εφόσον στις εγκαταστάσεις αυτές δεν διενεργούνται συστηματικά συναλλαγές (δηλαδή λειτουργίας αυτών ως καταστήματα).

Περιπτώσεις Συνεκμετάλλευσης

Στην περίπτωση συνιδιοκτησίας αγροτεμαχίων, ζώων, πτηνών, κλπ, εφόσον η εκμετάλλευση αυτών γίνεται διακεκριμένα από τους ιδιοκτήτες κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους, πρόκειται για ξεχωριστές ατομικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Αντίθετα στην από κοινού εκμετάλλευση πρόκειται για μια αγροτική εκμετάλλευση που πραγματοποιείται από κοινωνία αστικού δικαίου και όχι για ξεχωριστές αγροτικές εκμεταλλεύσεις, κατά συνέπεια για την τήρηση ή μη βιβλίων λαμβάνονται υπόψη τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα της κοινής εκμετάλλευσης.

Έκδοση Στοιχείων

Αναφορικά με την έκδοση των φορολογικών στοιχείων διευκρινίζονται τα εξής:

α) Αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.

Οι αγρότες που, από 1.1.2014, παραμένουν στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.:

– Δεν υποχρεούνται στην έκδοση συνοδευτικού εγγράφου, για την παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των μη τιμολογηθέντων προϊόντων τους.

– Δεν υποχρεούνται στην έκδοση τιμολογίου για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών ή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.).
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Κ.Φ.Α.Σ., οι υπόψη αγρότες δύνανται να επιλέξουν να εκδίδουν οι ίδιοι τα τιμολόγια για την πώληση του συνόλου της παραγωγής τους.

– Δεν εκδίδουν αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων τους σε ιδιώτες.

Επισημαίνεται ότι οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος που πωλούν τα προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. για τις πωλήσεις αυτές και εφαρμόζουν τα οριζόμενα στην απόφαση ΠΟΛ.1065/18.5.2010, εκδίδουν δηλαδή τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των προϊόντων τους με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) και για τις διακινήσεις των προϊόντων τους προς και από τις λαϊκές αγορές, εκδίδουν το δικαιολογητικό έγγραφο που προβλέπεται στην απόφαση ΠΟΛ.1286/31.12.2013. Σημειώνεται ότι εάν οι πωλήσεις από λαϊκές αγορές δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ ετησίως, δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων.

Σημειώνεται ότι, οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών και τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.), που πραγματοποιούν αγορές αγροτικών προϊόντων από τους υπόψη αγρότες, υποχρεούνται να συντάσσουν δικαιολογητικό έγγραφο για τη διακίνηση ή την παραλαβή των αγορασθέντων και μη τιμολογηθέντων αγροτικών προϊόντων. Το ανωτέρω δικαιολογητικό έγγραφο δεν εκδίδεται στην περίπτωση που εκδοθεί άμεσα με την παραλαβή των αγροτικών προϊόντων τιμολόγιο αγοράς της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ..

Επισημαίνεται ότι οι εν λόγω αγρότες υποχρεούνται να διαφυλάσσουν όλα τα φορολογικά στοιχεία που αφορούν την αγροτική τους εκμετάλλευση (έσοδα, αγορές και δαπάνες) (εγκύκλιος ΠΟΛ.1222/6.8.1997)

β) Αγρότες του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α.

Οι αγρότες που, από 1.1.2014, εντάσσονται σε τήρηση βιβλίων και υπάγονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.:

– Υποχρεούνται να εκδίδουν δικαιολογητικό έγγραφο για την αποστολή, παράδοση ή διακίνηση των προϊόντων τους, με σκοπό την πώληση, εφόσον δεν εκδίδονται άμεσα με την αποστολή, την παράδοση ή τη διακίνηση των προϊόντων φορολογικά στοιχεία αξίας (απόφαση ΠΟΛ.1286/31.12.2013).

– Εκδίδουν τιμολόγιο για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών ή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.).

– Εκδίδουν αποδείξεις λιανικών συναλλαγών με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε ιδιώτες από επαγγελματική τους εγκατάσταση. Για τις πωλήσεις σε ιδιώτες που πραγματοποιούνται εκτός της επαγγελματικής τους εγκατάστασης δεν απαιτείται η χρησιμοποίηση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών και μπορεί να εκδίδονται χειρόγραφες αθεώρητες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών (αποφάσεις ΠΟΛ.1288/31.12.2013 και ΠΟΛ.1001/31.12.2013). Επισημαίνεται ότι, οι υπόψη αγρότες που πωλούν τα προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές εφαρμόζουν τα οριζόμενα στην απόφαση ΠΟΛ.1065/18.5.2010, εκδίδουν δηλαδή τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των προϊόντων τους με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής).

Σημειώνεται ότι, στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί μετά την 1.1.2014 τιμολόγια αγοράς (αγροτικών προϊόντων) από αντισυμβαλλόμενους προς αγρότες, οι οποίοι από 1.1.2014 εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και δεδομένου ότι αυτοί πρέπει να εκδίδουν τιμολόγια (πώλησης) με Φ.Π.Α., πρέπει το αργότερο μέχρι τις προθεσμίες που προβλέπονται στο κατωτέρω κεφάλαιο 2 για την υποβολή δηλώσεων έναρξης ή μεταβολής εργασιών να εκδοθούν πιστωτικά τιμολόγια από τους αντισυμβαλλόμενους και τιμολόγια (πώλησης) από τους αγρότες, με ημερομηνία έκδοσης μέχρι 31.1.2014 ή 28.2.2014, ανάλογα με το αν ο αγρότης είναι υπόχρεος σε διπλογραφικά ή απλογραφικά βιβλία, αντίστοιχα.

Στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί τιμολόγια για την πώληση προϊόντων από τους αγρότες, κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Κ.Φ.Α.Σ., προς αντισυμβαλλόμενους, οι οποίοι (αγρότες) από 1.1.2014 εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και δεδομένου ότι αυτοί πρέπει να εκδίδουν τιμολόγια (πώλησης) με Φ.Π.Α., θα πρέπει το αργότερο εντός των προθεσμιών που προσδιορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο να εκδώσουν συμπληρωματικά τιμολόγια προς τους αντισυμβαλλόμενους για τη χρέωση του Φ.Π.Α..

γ) Πωλήσεις αγροτικών προϊόντων για λογαριασμό αγροτών – Έκδοση εκκαθαρίσεων

Με την περίπτωση α’ της παραγράφου 12.13.3 της εγκυκλίου ΠΟΛ.3/24.11.1992 έχει γίνει δεκτό ότι για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό των παραγωγών η εκκαθάριση μπορεί να εκδίδεται μια φορά κατά διαχειριστική περίοδο και το αργότερο μέσα στον επόμενο μήνα από τη λήξη αυτής. Η δυνατότητα αυτή καταλαμβάνει μόνο τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό παραγωγών που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α..

Συνεπώς, για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό παραγωγών που, από 1.1.2014, εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. η εκκαθάριση εκδίδεται στο χρόνο που ορίζεται από τις γενικές διατάξεις του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. δηλαδή, το αργότερο την τελευταία ημέρα κάθε μήνα και αποστέλλεται στον εντολέα (παραγωγό του κανονικού καθεστώτος) μέχρι τη δεκάτη πέμπτη (15η) ημέρα του επόμενου μήνα και προκειμένου για τον τελευταίο μήνα της διαχειριστικής περιόδου μέχρι την εικοστή (20ή) ημέρα του επόμενου μήνα.

Ειδικά, για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό παραγωγών που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2014, οι εκκαθαρίσεις εκάστου εξ αυτών των μηνών, μπορούν να εκδοθούν με ημερομηνία το αργότερο την 31.3.2014.

2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

Οι αγρότες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι δεν πληρούν ένα εκ των κριτηρίων της παρ. 1 της ΠΟΛ.1281/30.12.2013 Απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, για την απαλλαγή τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, υποχρεούνται από 1.1.2014 να υποβάλουν, στη Φορολογική Διοίκηση, δήλωση μεταβολής εργασιών (έντυπο Μ2), με την οποία θα δηλώσουν την ένταξή τους σε κατηγορία βιβλίων και την υπαγωγή τους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., καθώς και τις δραστηριότητες της αγροτικής τους εκμετάλλευσης.

Τα ανωτέρω πρόσωπα, στην περίπτωση που ασκούν οποιαδήποτε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία τηρούν ήδη βιβλία και έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., ή απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων υποβάλλουν την παραπάνω δήλωση, προκειμένου να δηλώσουν επέκταση της δραστηριότητάς τους και στην περίπτωση που για την άλλη δραστηριότητα απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων, με τη δήλωση μεταβολής δηλώνεται η υποχρεωτική τήρηση βιβλίων και ένταξη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, μόνο για την αγροτική τους εκμετάλλευση.

Την ίδια δήλωση υποβάλλουν οι αγρότες καθώς και τα φυσικά πρόσωπα, που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι ενώ πληρούν τα κριτήρια απαλλαγής τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, επιλέγουν την τήρησή τους.

Δήλωση έναρξης εργασιών (έντυπο Μ2) υποβάλλουν τα πρόσωπα αυτά στις περιπτώσεις που δεν έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. και επιλέγουν ή υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων του Κ.Φ.Α.Σ..

Στις περιπτώσεις συνεκμετάλλευσης συνιδιοκτησίας, αγροτεμαχίων, ζώων, πτηνών, κλπ., σύμφωνα με τα αναφερόμενα ανωτέρω από τηΔ/νση Βιβλίων και Στοιχείων, υποβάλλεται από τους συνιδιοκτήτες (κοινωνία αστικού δικαίου), δήλωση έναρξης εργασιών έντυπο Μ3. Με τη δήλωση αυτή συνυποβάλλεται και δήλωση μελών μη φυσικού προσώπου έντυπο Μ8, καθώς και δήλωση σχέσεων φορολογουμένων έντυπο Μ7.

Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή της παρούσας, οι παραπάνω δηλώσεις θεωρούνται εμπρόθεσμες αν υποβληθούν μέχρι 15.2.2014, για τους υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων και μέχρι 20.3.2014 για τους υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων.

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που εκ παραδρομής έχουν υποβληθεί οι ανωτέρω δηλώσεις, μέχρι το χρόνο κοινοποίησης της παρούσας, μπορεί να υποβληθεί νέα δήλωση μέχρι τις ανωτέρω προθεσμίες, για τη σωστή απεικόνιση της υποχρέωσης ή βούλησης του φορολογούμενου.

Δικαιολογητικά:

Στις περιπτώσεις που ως έδρα δηλώνεται η κατοικία του φορολογούμενου ή η κατοικία ενός εκ των μελών Κοινωνίας, συνυποβάλλεται για το σκοπό αυτό υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/86 και δε διενεργείται επιτόπιος έλεγχος (αυτοψία).

Ως αποδεικτικό συνιδιοκτησίας στις περιπτώσεις έναρξης Κοινωνίας, υποβάλλεται ο τίτλος συνιδιοκτησίας ή σε περίπτωση μίσθωσης το συμφωνητικό μίσθωσης νομίμως θεωρημένο από τη Φορολογική Διοίκηση.

Οι φορολογούμενοι, υπήκοοι χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υποβάλλουν τις ανωτέρω δηλώσεις, συνυποβάλλουν άδεια διαμονής για εργασία σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3386/2005 όπως ισχύει. Η ίδια άδεια συνυποβάλλεται από τα πρόσωπα αυτά, στις περιπτώσεις που συμμετέχουν ως μέλη σε Κοινωνία Αστικού Δικαίου (σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με ΠΟΛ.1166/23.11.2010 εγκύκλιο).

Προσκόμιση Αποδεικτικού Εγγραφής ΟΓΑ

Επίσης, κατά την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων, για την διευκόλυνση των φορολογουμένων, ως αποδεικτικό εγγραφής στον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ΟΓΑ για τους εν ενεργεία ασφαλισμένους αρκεί οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την εγγραφή του στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ (πρόσφατη ειδοποίηση καταβολής εισφορών, βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, ενημερωτικά σημειώματα του ΟΓΑ κλπ.).

Για λοιπές περιπτώσεις ασφαλισμένων σε άλλο φορέα (πλην ΟΓΑ) κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπ. Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, NAT και λοιπών πλην ΟΓΑ), Δημοσίου, ως αποδεικτικό εγγραφής προσκομίζεται οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την ασφάλιση στον οικείο φορέα (αντίγραφο ΑΠΔ – Αναλυτική Προσωρινή Δήλωση, εκκαθαριστικών μισθοδοσίας για Δημοσίους υπαλλήλους, ειδοποιητήριο οφειλής ασφαλιστικών εισφορών, κλπ.).

Διευκρινίζεται ότι οι συνταξιούχοι όλων των φορέων (από άμεσο δικαίωμα) δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ. Συνεπώς στις περιπτώσεις αυτές αρκεί η προσκόμιση εκκαθαριστικού σύνταξης ή συνταξιοδοτικής απόφασης κλπ.

Για τους αιτούντες αρχική εγγραφή στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του δελτίου απογραφής ασφαλισμένου (αίτηση εγγραφής).

Τα ανωτέρω προσκομιζόμενα, αντί της βεβαίωσης εγγραφής, δικαιολογητικά σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των ασφαλισμένων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής στην ασφάλιση, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας του κάθε φορέα ασφάλισης.

Προσκόμιση Βεβαίωσης εγγραφής σε Επιμελητήριο

Σύμφωνα με το έγγραφο Κ1-40/1.2014 της Δ/νσης Εμπορικών Οργανώσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε Επιμελητήριο εγγράφονται όσοι ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Η αγροτική εκμετάλλευση δεν υποχρεούται να εγγράφεται στα Επιμελητήρια εάν δεν έχει στοιχεία κερδοσκοπικού εμπορικού χαρακτήρα μέσω συγκεκριμένης δραστηριότητας ενός εκάστου αγρότη.

Σύμφωνα με τα παραπάνω κατά την υποβολή των σχετικών δηλώσεων, από τους αγρότες και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική εκμετάλλευση, δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης εγγραφής στο οικείο Επιμελητήριο, εφόσον δεν ασκείται εμπορική δραστηριότητα.

Τα προαναφερόμενα σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των εν λόγω προσώπων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής σε Επιμελητήριο, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.

3. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας

Πέραν των ανωτέρω διευκρινίσεων, όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ, διευκρινίζονται τα ακόλουθα.

Οι αγρότες που υποχρεούνται να εφαρμόζουν πλήρως τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., εντάσσονται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ για την αγροτική τους εκμετάλλευση από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου. Σημειώνεται ότι οι αγρότες αυτοί διατηρούν το δικαίωμα επιστροφής ΦΠΑ με τον κατ’ αποκοπή συντελεστή για την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του Κώδικα ΦΠΑ.

Η ένταξη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ συνεπάγεται ότι ο αγρότης έχει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από το κανονικό καθεστώς, όπως επιβολή ΦΠΑ στις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων του, υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ για την καταβολή του φόρου στο ελληνικό δημόσιο (περιοδικών και εκκαθαριστικών), δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών του, διενέργεια διακανονισμών κλπ.

Δεδομένου ότι η ένταξη στο κανονικό καθεστώς είναι υποχρεωτική, δεν υπάρχει δέσμευση για παραμονή στο καθεστώς αυτό για πέντε (5) χρόνια, αλλά το καθεστώς κρίνεται για κάθε επόμενη χρήση με βάση την πλήρωση ή μη των κριτηρίων που τίθενται. Δηλαδή εάν κατά τη χρήση 2014 ο αγρότης δεν έχει υπερβεί τα όρια που τίθενται με την ΠΟΛ.1281/30.12.2013, μπορεί να ενταχθεί από 1.1.2015 στο ειδικό καθεστώς. Εννοείται ότι εάν, παρότι δεν έχει υποχρέωση, παραμείνει στο κανονικό καθεστώς, μπορεί να μεταταγεί στο ειδικό καθεστώς σε οποιαδήποτε επόμενη διαχειριστική περίοδο, με την προϋπόθεση βέβαια της πλήρωσης των κριτηρίων που τίθενται.

Αντίθετα, στην περίπτωση που αγρότης του ειδικού καθεστώτος επιλέξει την τήρηση βιβλίων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 της απόφασης ΠΟΛ.1281/30.12.2013, επειδή πρόκειται για προαιρετική μετάταξη του αγρότη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, οφείλει να παραμείνει στο καθεστώς αυτό τουλάχιστον μέχρι την πάροδο πενταετίας. Μετά την πενταετία κρίνεται εκ νέου η εφαρμογή του κανονικού ή ειδικού καθεστώτος βάσει των οριζόμενων στην απόφαση ΠΟΛ.1281/30.12.2013.

Σε κάθε περίπτωση μετάταξης από το ειδικό καθεστώς αγροτών στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, οι μετατασσόμενοι είναι υποχρεωμένοι να συντάσσουν απογραφή των αποθεμάτων αγροτικών προϊόντων, πρώτων υλών και αγαθών επένδυσης και να υποβάλλουν δήλωση αποθεμάτων εντός δύο (2) μηνών, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 8-10 του άρθρου 41 του Κώδικα ΦΠΑ.

Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή η ανωτέρω δήλωση μπορεί να υποβληθεί εμπροθέσμως μέχρι 31.3.2014.

Παράδειγμα:

Ένας αγρότης εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ από 1.1.2014. Για την ένταξή του θα πρέπει να υποβάλει σχετική δήλωση στη φορολογική διοίκηση μέχρι 15.2.2014 ή 20.3.2014, ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων που θα τηρεί. Επίσης πρέπει να συντάξει απογραφή των αποθεμάτων των αγροτικών προϊόντων, των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην αγροτική παραγωγή και των αγαθών επένδυσης που έχει στις 31.12.2013.

Ας υποθέσουμε ότι στην απογραφή εμφανίζονται αγροτικά προϊόντα 5.000 ευρώ για τα οποία ισχύει κατ’ αποκοπή συντελεστής φόρου 6%. Επιπλέον υπάρχουν πρώτες ύλες (σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κλπ.) αξίας 10.000 ευρώ με ΦΠΑ 1.300 ευρώ (συντελεστής 13%) και ένα γεωργικό μηχάνημα που αγοράστηκε το 2011 αξίας 50.000 ευρώ με ΦΠΑ 11.500 ευρώ (συντελεστής 23%), για τα οποία ο αγρότης διαθέτει τα σχετικά τιμολόγια.

Ο αγρότης πρέπει να υποβάλει μέχρι 31.03.2014 δήλωση αποθεμάτων μετάταξης που θα περιλαμβάνει τα ανωτέρω στοιχεία.

Στη συνέχεια με την περιοδική δήλωση ΦΠΑ του 1ου τριμήνου 2014 αν τηρεί απλογραφικά βιβλία ή του μήνα Μαρτίου 2014 αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία θα γίνουν οι παρακάτω ενέργειες: 

Ο κατ’ αποκοπή φόρος των αποθεμάτων 300 ευρώ (5.000X6%) και ο φόρος των αποθεμάτων πρώτων υλών 1.300 ευρώ θα εκπεστούν από το φόρο εκροών.

Τέλος για το γεωργικό μηχάνημα, επειδή δεν έχει παρέλθει η πενταετής περίοδος διακανονισμού, ο αγρότης έχει δικαίωμα να εκπέσει από το φόρο εκροών το φόρο που αντιστοιχεί στα υπόλοιπα έτη της πενταετίας (2 έτη), ήτοι 4.600 ευρώ (11.500 Χ 2/5).

Επομένως ο αγρότης του παραδείγματος έχει δικαίωμα να εκπέσει συνολικά ΦΠΑ ευρώ 6.200 (300+1.300+4.600), ο οποίος αναγράφεται στα «Λοιπά προστιθέμενα ποσά» της οικείας περιοδικής δήλωσης.

Θέματα Φορολογίας Εισοδήματος

Δεδομένου ότι θέματα που ανακύπτουν όσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος δεν είναι επείγοντα κατά το παρόν στάδιο, τα θέματα αυτά θα διευκρινιστούν με νεότερη εγκύκλιο. 

Ακριβές Αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας

Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων
Χ. Θεοχάρης

ΠΟΛ.1269/18.12.2013
Πρόσκαιρες εγκαταστάσεις – Έννοια υποκαταστήματος

Αθήνα, 18/12/2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
1)Δ/ΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (15η)
ΤΜΗΜΑ Α΄
2)Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ (12η)
ΤΜΗΜΑ Α΄

Ταχ. Δ/νση:Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας:101 84 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες:Δ. Καρύδη
Τηλέφωνο:210-3638389
FAX:210-3641620

ΠΟΛ 1269/2013

ΘΕΜΑ: «Πρόσκαιρες εγκαταστάσεις – Έννοια υποκαταστήματος.»

Με αφορμή γραπτά και προφορικά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην Υπηρεσία μας αναφορικά με τον χαρακτηρισμό ή μη, ως υποκαταστημάτων, μετά την εφαρμογή των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ., των πρόσκαιρων εγκαταστάσεων που λειτουργούν για ορισμένο χρονικό διάστημα, παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις:

Οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Κ.Β.Σ.(Π.Δ. 186/1992), οι οποίες ίσχυαν μέχρι τις 31/12/2012, όριζαν την έννοια του υποκαταστήματος. Συγκεκριμένα όριζαν ότι υποκατάστημα είναι οποιαδήποτε εκτός της έδρας της επιχείρησης επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία, στην οποία ενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα.

Επίσης οι διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παραγράφου αυτής, με έναρξη ισχύος 22.12.2006, όριζαν ότι δεν θεωρούνται υποκαταστήματα οι προσωρινοί εκθεσιακοί χώροι(συμμετοχή σε εκθέσεις), καθώς και οι λοιπές πρόσκαιρες εγκαταστάσεις που λειτουργούν για χρονικό διάστημα μέχρι τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών.

Με τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. (Ν. 4093/2012, άρθρο πρώτο, υποπαρ. Ε1), οι διατάξεις του οποίου ισχύουν από 1/1/2013, καταργήθηκαν οι διατάξεις του Κ.Β.Σ., μεταξύ των οποίων και οι προαναφερόμενες διατάξεις.

Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011 ορίζεται, ότι το τέλος επιτηδεύματος περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης ή της άσκησης του επαγγέλματος. Χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δεκαπέντε (15) ημερών λογίζεται ως μήνας.

Δεδομένου ότι στον νέο Κώδικα (Κ.Φ.Α.Σ.), δεν υπάρχουν σχετικές διατάξεις, που να ορίζουν την έννοια του υποκαταστήματος καθώς και αυτή της πρόσκαιρης εγκατάστασης, για την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων αυτού, διευκρινίζεται ότι υποκατάστημα θεωρείται κάθε επαγγελματική εγκατάσταση, εκτός της έδρας, στην οποία διενεργείται οποιαδήποτε παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα. Πρόσκαιρες επαγγελματικές εγκαταστάσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι προσωρινοί εκθεσιακοί χώροι (συμμετοχή σε εκθέσεις), που λειτουργούν για χρονικό διάστημα μέχρι (15) ημερών και δεν επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 3986/2011, δεν χαρακτηρίζονται ως υποκαταστήματα.

Ακριβές Αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ

ΠΟΛ.1288/31.12.2013
Κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών που υποχρεούνται στη χρησιμοποίηση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., καθώς και κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών που εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικών μηχανισμών Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του Ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄)

ΠΟΛ 1288/2013

(ΦΕΚ Β΄54/16-01-2014)

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 1 του Ν. 1809/1988 «Καθιέρωση Φορολογικών Μηχανισμών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 222 Α΄), όπως ισχύουν.

2. Την υπ’ αριθμ. 1051082/549/0015/ΠΟΛ.1082/2.6.2003 (ΦΕΚ 743 Β΄) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών «Καθιέρωση υποχρέωσης χρησιμοποίησης Ειδικών Ασφαλών Διατάξεων Σήμανσης Στοιχείων του Ν. 1809/1988 όπως ισχύει, για την έκδοση, σήμανση και διαφύλαξη των στοιχείων του Κ.Β.Σ. (π.δ. 186/1992), που εκδίδονται με μηχανογραφικό τρόπο − Συμπλήρωση και κωδικοποίηση της Α.Υ.Ο.Ο. 1102389/913/0015/ΠΟΛ.1284/20.12.2002 (ΦΕΚ 3 Β΄/2003)».

3. Την υπ’ αριθμ. 1055264/491/0015/ΠΟΛ.1061/1.7.2004 (ΦΕΚ 1051 Β΄) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών «Προαιρετική χρησιμοποίηση των Ειδικών Ασφαλών Φορολογικών Διατάξεων Σήμανσης Στοιχείων «ΕΑΦΔΣΣ» για τα στοιχεία που εκδίδονται από τον υπόχρεο εκτός επαγγελματικής του εγκατάστασης επί οχημάτων, με τη χρησιμοποίηση φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών».

4. Την υπ’ αριθμ. Δ6Α 1196756 ΕΞ 2013/23.12.2013 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού Οικονομικών «Συμπλήρωση της υπ’ αριθμ. Δ6Α 1015213 ΕΞ 2013/28.1.2013 (Β΄ 130 και 372) απόφασης του Υπουργού Οικονομικών και του Υφυπουργού Οικονομικών “Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών”» (ΦΕΚ 3317 Β΄/27.12.2013).

5. Ότι, από 1.1.2014, με την κατάργηση των υποχρεώσεων τήρησης πρόσθετων βιβλίων και της θεώρησης φορολογικών στοιχείων, που προβλέπονται από τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ν. 4093/2012, υποπαράγραφος Ε1), επέρχονται ορισμένες διαφοροποιήσεις ως προς την έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, από συγκεκριμένες κατηγορίες υπόχρεων συναλλαγών και κρίνεται απαραίτητο να παρασχεθούν σ’ αυτές τις κατηγορίες επιτηδευματιών, οι αναγκαίες διευκολύνσεις στην άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

6. Ότι, από την απόφαση αυτή, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Ορίζουμε τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ν. 4093/2012, υποπαράγραφος Ε1) που υποχρεούνται να σημαίνουν με τη χρησιμοποίηση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του Ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄) τις μηχανογραφικά εκδιδόμενες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, καθώς και τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών που απαλλάσσονται από τη χρησιμοποίηση φορολογικών μηχανισμών Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. ως εξής:

1. Με την επιφύλαξη των παραγράφων 2 έως και 5 της παρούσας, οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών υποχρεούνται να σημαίνουν με φορολογικό μηχανισμό Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του Ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄) τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδουν με μηχανογραφικό τρόπο (ηλεκτρονικό υπολογιστή).

2. Οι παρακάτω κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών δύνανται να μη χρησιμοποιούν φορολογικό μηχανισμό Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του Ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄), για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών με μηχανογραφικό τρόπο, ανεξάρτητα από την κατηγορία των βιβλίων που τηρούν και την μορφή του φορέα τους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα):

α) Ο εκμεταλλευτής χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίου, παιδικού σταθμού, κλινικής ή θεραπευτηρίου, κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, χώρου στάθμευσης, καθώς και οι γιατροί και οδοντίατροι με την προϋπόθεση ότι, στις εκδιδόμενες αποδείξεις αναγράφουν και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη, με εξαίρεση τον εκμεταλλευτή χώρου στάθμευσης, που μπορεί να αναγράφει τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος του πελάτη.

β) Ο εκμεταλλευτής θεαμάτων, ο πράκτορας κρατικών λαχείων, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφών, η επιχείρηση μεταφοράς προσώπων γενικά, με εξαίρεση τον εκμεταλλευτή ΤΑΞΙ.

3. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση χρησιμοποίησης Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του Ν. 1809/1988 για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών το Δημόσιο, οι Δήμοι και τα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τα Τραπεζικά − Πιστωτικά Ιδρύματα.

4. Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών της παραγράφου 5 του άρθρου 7 του Κ.Φ.Α.Σ., καθώς και οι αποδείξεις που εκδίδονται εκτός της επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου απεικόνισης συναλλαγών, εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., με εξαίρεση τους πωλητές (αγρότες – μεταπωλητές) σε λαϊκές αγορές.

5. Όσοι από τους πιο πάνω υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών, εκτός από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα για την οποία τους παρέχεται η δυνατότητα να μη χρησιμοποιούν φορολογικό μηχανισμό Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., διατηρούν μόνιμη επαγγελματική εγκατάσταση (κατάστημα), από την οποία πωλούν λιανικώς αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, που πωλούν ηλεκτρολογικά ή υδραυλικά είδη) ή από την επαγγελματική τους εγκατάσταση ασκούν παράλληλα και άλλη δραστηριότητα για την οποία υπάρχει υποχρέωση χρησιμοποίησης φορολογικής ταμειακής μηχανής, υποχρεούνται να εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, τουλάχιστον για τη δραστηριότητά τους αυτή, με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.

6. Οι κάτωθι αποφάσεις καταργούνται:

α. Η υπ’ αριθμ. 1051082/549/0015/ΠΟΛ.1082/2.6.2003 (ΦΕΚ 743 Β΄) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών «Καθιέρωση υποχρέωσης χρησιμοποίησης Ειδικών Ασφαλών Διατάξεων Σήμανσης Στοιχείων του Ν. 1809/1988 όπως ισχύει, για την έκδοση, σήμανση και διαφύλαξη των στοιχείων του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/ 1992), που εκδίδονται με μηχανογραφικό τρόπο − Συμπλήρωση και κωδικοποίηση της Α.Υ.Ο.Ο. 1102389/913/0015/ΠΟΛ.1284/20.12.2002 (ΦΕΚ 3 Β΄/2003)».

β. Η υπ’ αριθμ. 1055264/491/0015/ΠΟΛ.1061/1.7.2004 (ΦΕΚ 1051 Β΄) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών «Προαιρετική χρησιμοποίηση των Ειδικών Ασφαλών Φορολογικών Διατάξεων Σήμανσης Στοιχείων «ΕΑΦΔΣΣ» για τα στοιχεία που εκδίδονται από τον υπόχρεο εκτός επαγγελματικής του εγκατάστασης επί οχημάτων, με τη χρησιμοποίηση φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών».

7. Η παρούσα απόφαση ισχύει έως και 31.12.2014.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 31 Δεκεμβρίου 2013

Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων
ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ

ΘΕΜΑ: Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί των διατάξεων της απόφασης
ΠΟΛ 1281/2013(ΦΕΚ 3367Β΄/31.12.2013) «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτώντου ειδικού καθεστώτος.»
 
Για την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων της ανωτέρω απόφασης, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες και διευκρινίσεις:
 
1.    Δ/ΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
 
Γενικά
Με την απόφαση ΠΟΛ 1281/2013 του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, από 1.1.2014, απαλλάσσονται, από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων οι αγρότες (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, κλπ), που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α, σύμφωνα με το άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α.(ν.2859/2000), όπως ισχύει, οι οποίοι πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, από την πώληση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, ακαθάριστα έσοδα, κατώτερα των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ και έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης κατώτερα των πέντε χιλιάδων (5.000).
 
Οι διατάξεις της απόφασης αυτής εφαρμόζονται και επί φυσικών προσώπων (μισθωτοί, συνταξιούχοι, κλπ) που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, αλλά ασκούν αγροτική εκμετάλλευση, κατά τα ανωτέρω.
 
Τα προαναφερόμενα κριτήρια λαμβάνονται σωρευτικά, δηλαδή θα πρέπει να συντρέχουν και τα δύο προκειμένου τα εν λόγω πρόσωπα να τύχουν της απαλλαγής αυτής. Σε περίπτωση μη πλήρωσης ενός εκ των ανωτέρω κριτηρίων, εφαρμόζονται πλήρως οι διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. ως προς την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων.
 
            Όσοι αγρότες, ενώ κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα και είχαν δικαίωμα να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης άνω των οριζομένων ορίων, δεν θα ασκήσουν την αγροτική τους εκμετάλλευση από 1.1.2014 ούτε δικαιούνται να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης, δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.
 
            Δεδομένου ότι η μεταβίβαση δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μεταγενέστερο χρόνο, εάν ο αγρότης έχει αποφασίσει τη μεταβίβασή τους, δεν υποχρεούται να τηρήσει βιβλία από 1.1.2014, με την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση αυτή θα πραγματοποιηθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας.
 
Αναλυτικά, παραθέτονται παραδείγματα:
Παράδειγμα1ο :
Αγρότης του ειδικού καθεστώτος, που πραγματοποίησε το 2013 ακαθάριστα έσοδα 12.000 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 4.000 ευρώ, από την 1.1.2014 θα ενταχθεί σε τήρηση βιβλίων εσόδων εξόδων, δεδομένου ότι δεν πληρούνται και τα δύο προαναφερόμενα κριτήρια.
Παράδειγμα 2ο :
Φυσικό πρόσωπο, που κατά τη χρήση 2013 δεν πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα από την αγροτική του εκμετάλλευση, έλαβε όμως για τη χρήση αυτή δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 6.000 ευρώ, από την 1.1.2014 θα τηρήσει βιβλία εσόδων εξόδων.
Έννοια Ακαθαρίστων Εσόδων
 Ακαθάριστα έσοδα για την εφαρμογή της απόφασης αυτής, θεωρούνται τα έσοδα από τις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους που πραγματοποιούν οι αγρότες κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο καθώς και από την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, όπως αυτές προκύπτουν από τα φορολογικά στοιχεία που εκδίδονται είτε από τους ίδιους είτε από τους συναλλασσόμενους με αυτούς (τιμολόγια πώλησης, τιμολόγια αγοράς ή εκκαθαρίσεις). Για τον υπολογισμό των ακαθαρίστων εσόδων λαμβάνεται υπόψη και η αξία του ειδικού στοιχείου που εκδίδεται για την παράδοση προϊόντων από την αγροτική εκμετάλλευση του αγρότη του ειδικού καθεστώτος στην εμπορική δραστηριότητα (λαϊκή, κατάστημα).
Στην περίπτωση τήρησης βιβλίων λαμβάνονται υπόψη τα ακαθάριστα έσοδα της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, όπως αυτά προκύπτουν από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία.
Δικαιώματα Ενιαίας Ενίσχυσης
Εάν μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν είναι γνωστό το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης που δικαιούται ο αγρότης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση που ο αγρότης δεν δικαιούται να λάβει δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης εντός του έτους, θεωρείται ότι πληρούται το σχετικό κριτήριο και δεν λαμβάνονται υπόψη ποσά παλαιότερων χρήσεων. Διευκρινίζεται επίσης ότι στην περίπτωση που στο ποσό της ενιαίας ενίσχυσης περιέχονται και ποσά που αφορούν άλλες χρήσεις, για την πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου, λαμβάνεται υπόψη μόνο το ποσό της ενιαίας ενίσχυσης που αφορά τη χρήση που εξετάζεται.
Επισημαίνεται ότι η εξισωτική ενίσχυση δεν περιλαμβάνεται στο ποσό των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, για την εφαρμογή των κριτηρίων που προβλέπονται από την απόφαση ΠΟΛ 1281/2013.
Προαιρετική Τήρηση Βιβλίων
Όσοι, ενώ πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια της απαλλαγής από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, επιλέξουν την προαιρετική ένταξή τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων (απλογραφικά, ή διπλογραφικά), έχουν όλες τις υποχρεώσεις της κατηγορίας τήρησης βιβλίων που θα επιλέξουν.
Άσκηση Παράλληλης Δραστηριότητας
Στην περίπτωση που οι εν λόγω αγρότες παράλληλα με την αγροτική τους εκμετάλλευση ασκούν και άλλη δραστηριότητα πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, για την ένταξή τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων θα κριθούν αυτοτελώς για κάθε δραστηριότητα (αγροτική-λοιπές).
 
Σημειώνεται ότι η διάθεση, από τους αγρότες, των προϊόντων τους, στις λαϊκές αγορές θεωρείται ξεχωριστή δραστηριότητα, από εκείνη της διάθεσης αυτών από το χωράφι τους, πλανοδίως, ή με οποιαδήποτε άλλο τρόπο εκτός λαϊκών αγορών.
 
Διευκρινίζεται ότι οι αγρότες που παράλληλα με την αγροτική τους εκμετάλλευση ασχολούνται και με τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW και τη λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων, για την ένταξή τους, από την 1.1.2014, σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, για τη δραστηριότητα της αγροτικής εκμετάλλευσης, θα κριθούν αυτοτελώς.
 
Ακόμη διευκρινίζεται ότι η απόφαση ΠΟΛ 1320/1998 σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις παράκτιας αλιείας και σπογγαλιείας, οι οποίες εκμεταλλεύονται σκάφη μήκους μέχρι 12 μέτρων, απαλλάσσονται για τη δραστηριότητά τους αυτή από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων, εξακολουθεί να ισχύει.
 
Αναλυτικά, παραθέτονται παραδείγματα:
Παράδειγμα 1ο :
Αγρότης, ο οποίος ταυτόχρονα με την αγροτική του εκμετάλλευση εκμεταλλεύεται και καφενείο, ο οποίος, κατά τη χρήση 2013, πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα, από την εκμετάλλευση του καφενείου 4.500 ευρώ και από την αγροτική του εκμετάλλευση 10.500 ευρώ, από την 1.1.2014 θα τηρήσει βιβλία μόνο για την αγροτική του εκμετάλλευση και όχι για την εκμετάλλευση του καφενείου.
 
Παράδειγμα 2ο :
Αγρότης, ο οποίος πωλεί τα προϊόντα του στις λαϊκές αγορές και εκτός αυτών, κατά τη χρήση 2013, πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα από τις πωλήσεις του στη λαϊκή αγορά 8.000 ευρώ και 4.000 ευρώ από τις χονδρικές του πωλήσεις εκτός λαϊκής αγοράς και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 2.000 ευρώ. Από την 1.1.2014 θα τηρήσει βιβλία μόνο για τη δραστηριότητά του της διάθεσης των προϊόντων του στις λαϊκές αγορές και όχι για αυτή της διάθεσης των προϊόντων του εκτός λαϊκής αγοράς.
 
Παράδειγμα 3ο :
Αγρότης, ο οποίος παράλληλα με την αγροτική του εκμετάλλευση ασχολείται και με τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW, για την οποία τηρεί βιβλία εσόδων – εξόδων, κατά τη χρήση 2013 πραγματοποίησε ακαθάριστα έσοδα από την αγροτική του εκμετάλλευση 9.500 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 3.500 ευρώ. Από την 1.1.2014 θα συνεχίσει να τηρεί βιβλία μόνο για τη δραστηριότητα της διαχείρισης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ δεν υποχρεούται να τηρήσει βιβλία για την αγροτική του εκμετάλλευση.
 
Παράδειγμα 4ο :
Αγρότης που δεν ασκεί άλλη δραστηριότητα, πραγματοποίησε κατά το έτος 2013, ακαθάριστα έσοδα 8.000 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 4.000 ευρώ. Ο εν λόγω αγρότης δεν υποχρεούται σε τήρηση βιβλίων από 1.1.2014.
 
Παράδειγμα 5ο :
Αγρότης, ο οποίος παράλληλα με την αγροτική του εκμετάλλευση εκμεταλλεύεται και ένα σκάφος παράκτιας αλιείας μήκους 8 μέτρων, ο οποίος, κατά τη χρήση 2013, πραγματοποίησε από την άσκηση της δραστηριότητας της αγροτικής εκμετάλλευσης ακαθάριστα έσοδα 7.500 ευρώ και έλαβε δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης 5.500 ευρώ, από 1.1.2014, θα τηρήσει βιβλία μόνο για την αγροτική του εκμετάλλευση, δεδομένου ότι για την εκμετάλλευση του σκάφους απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων, σύμφωνα με την απόφαση ΠΟΛ 1320/1998.
 
Έννοια Υποκαταστήματος
Επισημαίνεται ότι η διάθεση αγροτικών προϊόντων από κιόσκια ή πλανοδίως, δεν θεωρείται ότι διενεργείται από επαγγελματική εγκατάσταση και ως εκ τούτου δεν υφίσταται στην περίπτωση αυτή υποχρέωση ίδρυσης υποκαταστήματος.
Για τα φυσικά πρόσωπα, αγροτικές εκμεταλλεύσεις δεν συνιστούν ιδιαίτερη επαγγελματική εγκατάσταση οι χώροι που ασκούνται αυτές (χωράφια, ανεξάρτητα εάν υπάρχει σε αυτά ιδιαίτερη επαγγελματική εγκατάσταση, όπως ξηραντήρια, θερμοκήπια, χώροι εσταυλισμού ζώων, αποθήκες ζωωτροφών, εργαλείων, κλπ.) εφόσον στις εγκαταστάσεις αυτές δεν διενεργούνται συστηματικά συναλλαγές (δηλαδή λειτουργίας αυτών ως καταστήματα).
Περιπτώσεις Συνεκμετάλλευσης
Στην περίπτωση συνιδιοκτησίας αγροτεμαχίων, ζώων, πτηνών, κλπ, εφόσον η εκμετάλλευση αυτών γίνεται διακεκριμένα από τους ιδιοκτήτες κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους, πρόκειται για ξεχωριστές ατομικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Αντίθετα στην από κοινού εκμετάλλευση πρόκειται για μια αγροτική εκμετάλλευση που πραγματοποιείται από κοινωνία αστικού δικαίου και όχι για ξεχωριστές αγροτικές εκμεταλλεύσεις, κατά συνέπεια για την τήρηση ή μη βιβλίων λαμβάνονται υπόψη τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα της κοινής εκμετάλλευσης.
 
Έκδοση Στοιχείων
Αναφορικά με την έκδοση των φορολογικών στοιχείων διευκρινίζονται τα εξής:
 
α) Αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
Οι αγρότες που, από 1.1.2014, παραμένουν στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.:
– Δεν υποχρεούνται στην έκδοση συνοδευτικού εγγράφου, για την παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των μη τιμολογηθέντων προϊόντων τους.
 
– Δεν υποχρεούνται στην έκδοση τιμολογίου για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών ή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.).
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Κ.Φ.Α.Σ., οι υπόψη αγρότες δύνανται να επιλέξουν να εκδίδουν οι ίδιοι τα τιμολόγια για την πώληση του συνόλου της παραγωγής τους.
 
– Δεν εκδίδουν αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των αγροτικών  προϊόντων τους σε ιδιώτες.
Επισημαίνεται ότι οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος που πωλούν τα προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. για τις πωλήσεις αυτές και εφαρμόζουν τα οριζόμενα στην απόφαση ΠΟΛ. 1065/18.5.2010, εκδίδουν δηλαδή τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των προϊόντων τους με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) και για τις διακινίσεις των προϊόντων τους προς και από τις λαϊκές αγορές, εκδίδουν το δικαιολογητικό έγγραφο που προβλέπεται στην απόφαση ΠΟΛ 1286/31.12.13. Σημειώνεται ότι εάν οι πωλήσεις από λαϊκές αγορές δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ ετησίως, δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων.
 
Σημειώνεται ότι, οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών και τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.), που πραγματοποιούν αγορές αγροτικών προϊόντων από τους υπόψη αγρότες, υποχρεούνται να συντάσσουν δικαιολογητικό έγγραφο για τη διακίνηση ή την παραλαβή των αγορασθέντων και μη τιμολογηθέντων αγροτικών προϊόντων. Το ανωτέρω δικαιολογητικό έγγραφο δεν εκδίδεται στην περίπτωση που εκδοθεί άμεσα με την παραλαβή των αγροτικών προϊόντων τιμολόγιο αγοράς της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ..
 
Επισημαίνεται ότι οι εν λόγω αγρότες υποχρεούνται να διαφυλάσσουν όλα τα φορολογικά στοιχεία που αφορούν την αγροτική τους εκμετάλλευση (έσοδα, αγορές και δαπάνες) (εγκύκλιος ΠΟΛ. 1222/6.8.1997)
 
β) Αγρότες του κανονικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
Οι αγρότες που, από 1.1.2014, εντάσσονται σε τήρηση βιβλίων και υπάγονται  στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.:
 
– Υποχρεούνται να εκδίδουν δικαιολογητικό έγγραφο για την αποστολή, παράδοση ή διακίνηση των προϊόντων τους, με σκοπό την πώληση, εφόσον δεν εκδίδονται άμεσα με την αποστολή, την παράδοση ή τη διακίνηση των προϊόντων φορολογικά στοιχεία αξίας (απόφαση ΠΟΛ. 1286/31.12.2013).
 
– Εκδίδουν τιμολόγιο για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών ή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.).
 
– Εκδίδουν αποδείξεις λιανικών συναλλαγών με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε ιδιώτες από επαγγελματική τους εγκατάσταση. Για τις πωλήσεις σε ιδιώτες που πραγματοποιούνται εκτός της επαγγελματικής τους εγκατάστασης δεν απαιτείται η χρησιμοποίηση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών και μπορεί να εκδίδονται χειρόγραφες αθεώρητες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών (αποφάσεις ΠΟΛ. 1288/31.12.2013 και ΠΟΛ. 1001/31.12.2013). Επισημαίνεται ότι, οι υπόψη αγρότες που πωλούν τα προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές εφαρμόζουν τα οριζόμενα στην απόφαση ΠΟΛ. 1065/18.5.2010, εκδίδουν δηλαδή τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των προϊόντων τους με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής).
 
Σημειώνεται ότι, στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί μετά την 1.1.2014 τιμολόγια αγοράς (αγροτικών προϊόντων) από αντισυμβαλλόμενους προς αγρότες, οι οποίοι από 1.1.2014 εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και δεδομένου ότι αυτοί πρέπει να εκδίδουν τιμολόγια (πώλησης) με Φ.Π.Α., πρέπει το αργότερο μέχρι τις προθεσμίες που προβλέπονται στο κατωτέρω κεφάλαιο 2 για την υποβολή δηλώσεων έναρξης ή μεταβολής εργασιών να εκδοθούν πιστωτικά τιμολόγια από τους αντισυμβαλλόμενους και τιμολόγια (πώλησης) από τους αγρότες, με ημερομηνία έκδοσης μέχρι 31.1.2014 ή 28.2.2014, ανάλογα με το αν ο αγρότης είναι υπόχρεος σε διπλογραφικά ή απλογραφικά βιβλία, αντίστοιχα.
Στις περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί τιμολόγια για την πώληση προϊόντων από τους αγρότες, κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Κ.Φ.Α.Σ., προς αντισυμβαλλόμενους, οι οποίοι (αγρότες) από 1.1.2014 εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και δεδομένου ότι αυτοί πρέπει να εκδίδουν τιμολόγια (πώλησης) με Φ.Π.Α., θα πρέπει το αργότερο εντός των προθεσμιών που προσδιορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο να εκδώσουν συμπληρωματικά τιμολόγια προς τους αντισυμβαλλόμενους για τη χρέωση του Φ.Π.Α..
 
α) Πωλήσεις αγροτικών προϊόντων για λογαριασμό αγροτών –  Έκδοση    
    εκκαθαρίσεων
Με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 12.13.3 της εγκυκλίου 3/24.11.1992 έχει γίνει δεκτό ότι για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό των παραγωγών η εκκαθάριση μπορεί να εκδίδεται μια φορά κατά διαχειριστική περίοδο και το αργότερο μέσα στον επόμενο μήνα από τη λήξη αυτής. Η δυνατότητα αυτή καταλαμβάνει μόνο τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό παραγωγών που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.
Συνεπώς, για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό παραγωγών που, από 1.1.2014, εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. η εκκαθάριση εκδίδεται στο χρόνο που ορίζεται από τις γενικές διατάξεις του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ. δηλαδή, το αργότερο την τελευταία ημέρα κάθε μήνα και αποστέλλεται στον εντολέα (παραγωγό του κανονικού καθεστώτος) μέχρι τη δεκάτη πέμπτη (15η) ημέρα του επόμενου μήνα και προκειμένου για τον τελευταίο μήνα της διαχειριστικής περιόδου μέχρι την εικοστή (20ή) ημέρα του επόμενου μήνα.
Ειδικά, για τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων από συνεταιριστικές οργανώσεις για λογαριασμό παραγωγών που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2014, οι εκκαθαρίσεις εκάστου εξ αυτών των μηνών, μπορούν να εκδοθούν με ημερομηνία το αργότερο την 31.3.2014.
 
2.    ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Οι αγρότες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι δεν πληρούν ένα εκ των κριτηρίων της παρ. 1 της ΠΟΛ 1281/30.12.2013 Απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, για την απαλλαγή τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων,  υποχρεούνται από 1.1.2014 να υποβάλλουν, στη Φορολογική Διοίκηση, δήλωση μεταβολής εργασιών (έντυπο Μ2), με την οποία θα δηλώσουν την ένταξή τους σε κατηγορία βιβλίων και την  υπαγωγή τους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., καθώς και τις δραστηριότητες της αγροτικής τους εκμετάλλευσης.
 
Τα ανωτέρω πρόσωπα, στην περίπτωση που ασκούν οποιαδήποτε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία τηρούν ήδη βιβλία και έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., ή απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων υποβάλλουν την παραπάνω δήλωση, προκειμένου να δηλώσουν επέκταση της δραστηριότητάς τους και στην περίπτωση που για την άλλη δραστηριότητα απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων, με τη δήλωση μεταβολής δηλώνεται η υποχρεωτική τήρηση βιβλίων και ένταξη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, μόνο για την αγροτική τους εκμετάλλευση.
Την ίδια δήλωση υποβάλλουν οι αγρότες καθώς και τα φυσικά πρόσωπα, που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι ενώ πληρούν τα κριτήρια  απαλλαγής τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, επιλέγουν την τήρησή τους.
Δήλωση έναρξης εργασιών (έντυπο Μ2) υποβάλλουν τα πρόσωπα αυτά στις περιπτώσεις που δεν έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. και επιλέγουν ή υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων του Κ.Φ.Α.Σ.
Στις περιπτώσεις συνεκμετάλλευσης συνιδιοκτησίας, αγροτεμαχίων, ζώων, πτηνών, κλπ., σύμφωνα με τα αναφερόμενα ανωτέρω από τη Δ/νση Βιβλίων και Στοιχείων, υποβάλλεται από τους συνιδιοκτήτες (κοινωνία αστικού δικαίου), δήλωση έναρξης εργασιών έντυπο Μ3. Με τη δήλωση αυτή συνυποβάλλεται και δήλωση μελών μη φυσικού προσώπου έντυπο Μ8, καθώς και δήλωση σχέσεων φορολογουμένων έντυπο Μ7.   
Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή της παρούσας, οι παραπάνω δηλώσεις θεωρούνται εμπρόθεσμες αν υποβληθούν μέχρι 15.2.2014, για τους υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων και μέχρι 20.3.2014 για τους υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων.
 
Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που εκ παραδρομής έχουν υποβληθεί οι ανωτέρω δηλώσεις, μέχρι το χρόνο κοινοποίησης της παρούσας, μπορεί να υποβληθεί νέα δήλωση μέχρι τις ανωτέρω προθεσμίες, για τη σωστή απεικόνιση της υποχρέωσης ή βούλησης του φορολογούμενου.
 
Στην περίπτωση που ως έδρα δηλώνεται η κατοικία του φορολογούμενου, συνυποβάλλεται για το σκοπό αυτό υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/86 και δεν διενεργείται επιτόπιος έλεγχος (αυτοψία).
 
Δικαιολογητικά:
            Στις περιπτώσεις που ως έδρα δηλώνεται η κατοικία του φορολογούμενου ή  η κατοικία ενός εκ των μελών Κοινωνίας, συνυποβάλλεται για το σκοπό αυτό υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/86 και δε διενεργείται επιτόπιος έλεγχος (αυτοψία).
            Ως αποδεικτικό συνιδιοκτησίας στις περιπτώσεις έναρξης Κοινωνίας, υποβάλλεται ο τίτλος συνιδιοκτησίας ή σε περίπτωση μίσθωσης το συμφωνητικό μίσθωσης νομίμως θεωρημένο από τη Φορολογική Διοίκηση.
            Οι φορολογούμενοι, υπήκοοι χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υποβάλλουν τις ανωτέρω δηλώσεις, συνυποβάλλουν άδεια διαμονής για εργασία σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3386/2005 όπως ισχύει. Η ίδια άδεια συνυποβάλλεται  από τα πρόσωπα αυτά, στις περιπτώσεις που συμμετέχουν ως   μέλη  σε Κοινωνία Αστικού Δικαίου.  (σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με  ΠΟΛ 1166/23.11.2010 εγκύκλιο).     
 
Προσκόμιση Αποδεικτικού Εγγραφής ΟΓΑ
Επίσης, κατά την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων, για την διευκόλυνση των φορολογουμένων, ως αποδεικτικό εγγραφής στον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ΟΓΑ για τους εν ενεργεία ασφαλισμένους αρκεί οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την εγγραφή του στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ (πρόσφατη ειδοποίηση καταβολής εισφορών, βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, ενημερωτικά σημειώματα του ΟΓΑ κλπ.).
 Για λοιπές περιπτώσεις ασφαλισμένων σε άλλο φορέα (πλην ΟΓΑ) κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπ. Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΝΑΤ και λοιπών πλην ΟΓΑ), Δημοσίου, ως αποδεικτικό εγγραφής  προσκομίζεται οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την ασφάλιση στον οικείο φορέα (αντίγραφο ΑΠΔ – Αναλυτική Προσωρινή Δήλωση, εκκαθαριστικών μισθοδοσίας για Δημοσίους υπαλλήλους, ειδοποιητήριο οφειλής ασφαλιστικών εισφορών, κλπ.).
Διευκρινίζεται ότι οι συνταξιούχοι όλων των φορέων (από άμεσο δικαίωμα) δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ. Συνεπώς στις περιπτώσεις αυτές αρκεί η προσκόμιση εκκαθαριστικού σύνταξης ή συνταξιοδοτικής απόφασης κλπ.
Για τους αιτούντες αρχική εγγραφή στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του δελτίου απογραφής ασφαλισμένου (αίτηση εγγραφής).
 
Τα ανωτέρω προσκομιζόμενα, αντί της βεβαίωσης εγγραφής, δικαιολογητικά σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των ασφαλισμένων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής στην ασφάλιση, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας του κάθε φορέα ασφάλισης.
Προσκόμιση Βεβαίωσης εγγραφής σε Επιμελητήριο
Σύμφωνα με το έγγραφο Κ1-40/1.2014 της Δ/νσης Εμπορικών Οργανώσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε Επιμελητήριο εγγράφονται όσοι ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Η αγροτική εκμετάλλευση δεν υποχρεούται να εγγράφεται στα Επιμελητήρια εάν δεν έχει στοιχεία κερδοσκοπικού εμπορικού χαρακτήρα μέσω συγκεκριμένης δραστηριότητας ενός εκάστου αγρότη.. Σύμφωνα με τα παραπάνω κατά την υποβολή των σχετικών δηλώσεων, από τους αγρότες και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική εκμετάλλευση, δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης εγγραφής στο οικείο Επιμελητήριο, εφόσον δεν ασκείται εμπορική δραστηριότητα.
Τα προαναφερόμενα σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των εν λόγω προσώπων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής σε Επιμελητήριο, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
 
3.    Φόρος Προστιθέμενης Αξίας
 
            Πέραν των ανωτέρω διευκρινίσεων, όσον αφορά την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ, διευκρινίζονται τα ακόλουθα.
 
            Οι αγρότες που υποχρεούνται να εφαρμόζουν  πλήρως τις διατάξεις του ΚΦΑΣ,  εντάσσονται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ για την αγροτική τους εκμετάλλευση από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου. Σημειώνεται ότι οι αγρότες αυτοί διατηρούν το δικαίωμα επιστροφής ΦΠΑ με τον κατ’ αποκοπή συντελεστή για την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του Κώδικα ΦΠΑ.
Η ένταξη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ συνεπάγεται ότι ο αγρότης έχει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από το κανονικό καθεστώς, όπως επιβολή ΦΠΑ στις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων του, υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ για την καταβολή του φόρου στο ελληνικό δημόσιο (περιοδικών και εκκαθαριστικών), δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών του, διενέργεια διακανονισμών κλπ.
 
Δεδομένου ότι η ένταξη στο κανονικό καθεστώς είναι υποχρεωτική, δεν υπάρχει δέσμευση για παραμονή στο καθεστώς αυτό για πέντε (5) χρόνια, αλλά το καθεστώς κρίνεται για κάθε επόμενη χρήση με βάση την πλήρωση ή μη των κριτηρίων που τίθενται. Δηλαδή εάν κατά τη χρήση 2014 ο αγρότης δεν έχει υπερβεί τα όρια που τίθενται με την ΠΟΛ 1281/13, μπορεί να ενταχθεί από 1.1.2015 στο ειδικό καθεστώς. Εννοείται ότι εάν, παρότι δεν έχει υποχρέωση, παραμείνει στο κανονικό καθεστώς, μπορεί να μεταταγεί στο ειδικό καθεστώς σε οποιαδήποτε επόμενη διαχειριστική περίοδο, με την προϋπόθεση βέβαια της πλήρωσης των κριτηρίων που τίθενται.
 
Αντίθετα, στην περίπτωση που αγρότης του ειδικού καθεστώτος επιλέξει την τήρηση βιβλίων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 της απόφασης ΠΟΛ.1281/2013, επειδή πρόκειται για προαιρετική μετάταξη του αγρότη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, οφείλει να παραμείνει στο καθεστώς αυτό τουλάχιστον μέχρι την πάροδο πενταετίας. Μετά την πενταετία κρίνεται εκ νέου η εφαρμογή του κανονικού ή ειδικού καθεστώτος βάσει των οριζόμενων στην απόφαση ΠΟΛ.1281/2013.
 
Σε κάθε περίπτωση μετάταξης από το ειδικό καθεστώς αγροτών στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, οι μετατασσόμενοι είναι υποχρεωμένοι να συντάσσουν απογραφή των αποθεμάτων αγροτικών προϊόντων, πρώτων υλών και αγαθών επένδυσης και να υποβάλλουν δήλωση αποθεμάτων εντός δύο (2) μηνών, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 8 – 10 του άρθρου 41 του Κώδικα ΦΠΑ.
Ειδικά για την πρώτη εφαρμογή η ανωτέρω δήλωση μπορεί να υποβληθεί εμπροθέσμως μέχρι 31.3.2014.
Παράδειγμα:
Ένας αγρότης εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ από 1.1.2014. Για την ένταξή του θα πρέπει να υποβάλει σχετική δήλωση στη φορολογική διοίκηση μέχρι 15.2.2014 ή 20.3.2014, ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων που θα τηρεί. Επίσης πρέπει να συντάξει απογραφή των αποθεμάτων των αγροτικών προϊόντων, των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην αγροτική παραγωγή και των αγαθών επένδυσης που έχει στις 31.12.2013.
Ας υποθέσουμε ότι στην απογραφή εμφανίζονται αγροτικά προϊόντα 5.000 ευρώ για τα οποία ισχύει κατ’ αποκοπή συντελεστής φόρου 6%. Επιπλέον υπάρχουν πρώτες ύλες (σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα κλπ.) αξίας 10.000 ευρώ με ΦΠΑ 1.300 ευρώ (συντελεστής 13%) και ένα γεωργικό μηχάνημα που αγοράστηκε το 2011 αξίας 50.000 ευρώ με ΦΠΑ 11.500 ευρώ (συντελεστής 23%), για τα οποία ο αγρότης διαθέτει τα σχετικά τιμολόγια.
Ο αγρότης πρέπει να υποβάλει μέχρι 31.03.2014 δήλωση αποθεμάτων μετάταξης που θα περιλαμβάνει τα ανωτέρω στοιχεία.
Στη συνέχεια με την περιοδική δήλωση ΦΠΑ του 1ου  τριμήνου 2014 αν τηρεί απλογραφικά βιβλία ή του μήνα Μαρτίου 2014 αν τηρεί διπλογραφικά βιβλία θα γίνουν οι παρακάτω ενέργειες:
Ο κατ’ αποκοπή φόρος των αποθεμάτων 300 ευρώ (5.000Χ6%) και ο φόρος των αποθεμάτων πρώτων υλών 1.300 ευρώ θα εκπεστούν από το φόρο εκροών.
Τέλος για το γεωργικό μηχάνημα, επειδή δεν έχει παρέλθει  η πενταετής περίοδος διακανονισμού, ο αγρότης έχει δικαίωμα  να εκπέσει από το φόρο εκροών το φόρο που αντιστοιχεί στα υπόλοιπα έτη της πενταετίας (2 έτη), ήτοι 4.600 ευρώ (11.500 Χ 2/5).
Επομένως ο αγρότης του παραδείγματος έχει δικαίωμα να εκπέσει συνολικά ΦΠΑ ευρώ 6.200 (300+1.300+4.600), ο οποίος αναγράφεται στα «Λοιπά προστιθέμενα ποσά» της οικείας περιοδικής δήλωσης.
Θέματα Φορολογίας Εισοδήματος
Δεδομένου ότι θέματα που ανακύπτουν όσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος δεν είναι επείγοντα κατά το παρόν στάδιο, τα θέματα αυτά θα διευκρινιστούν με νεότερη εγκύκλιο.
                                                        Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων

ΠΟΛ.1001/2.1.2014
Κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών που εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικών ταμειακών μηχανών του ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄)

ΠΟΛ 1001/2014

(ΦΕΚ Β’ 2/02-01-2014)

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν. 1809/1988 «Καθιέρωση Φορολογικών Μηχανισμών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 222 Α΄), όπως ισχύουν.

2. Την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών 1014655/185/0015/ΠΟΛ.1037/12.2.1992 (ΦΕΚ 128 Β΄) «Κατηγορίες επιτηδευματιών που εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικών ταμειακών μηχανών του ν. 1809/1988».

3. Την αριθμ. ΥΠΟΙΚ 07927 ΕΞ/19.9.2012 (ΦΕΚ 2574 Β΄) απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών Γεώργιο Μαυραγάνη».

4. Ότι, από 1.1.2014, με την κατάργηση των υποχρεώσεων τήρησης πρόσθετων βιβλίων και της θεώρησης φορολογικών στοιχείων, που προβλέπονται από τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ν. 4093/2012, υποπαράγραφος Ε1), επέρχονται ορισμένες διαφοροποιήσεις ως προς την έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, από συγκεκριμένες κατηγορίες υπόχρεων συναλλαγών και κρίνεται απαραίτητο να παρασχεθούν σ’ αυτές τις κατηγορίες επιτηδευματιών, οι αναγκαίες διευκολύνσεις στην άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

5. Ότι, από την απόφαση αυτή, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Ορίζουμε τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ν. 4093/2012,  υποπαράγραφος Ε1) που εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικών ταμειακών μηχανών ως εξής:

1. Οι παρακάτω κατηγορίες υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών δύνανται να μη χρησιμοποιούν φορολογική ταμειακή μηχανή του ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄), για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, ανεξάρτητα από την κατηγορία των βιβλίων που τηρούν και την μορφή του φορέα τους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα):

α) Ο εκμεταλλευτής χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίου, παιδικού σταθμού, κλινικής ή θεραπευτηρίου, κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, χώρου στάθμευσης, καθώς και οι γιατροί και οδοντίατροι.

β) Ο εκμεταλλευτής θεαμάτων, ο πράκτορας κρατικών λαχείων, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφών, η επιχείρηση μεταφοράς προσώπων γενικά, με εξαίρεση τον εκμεταλλευτή ΤΑΞΙ.

γ) Ο κατά παραγγελία αυτοαπασχολούμενος (φυσικό πρόσωπο) ράπτης ή ράπτρια, ο αυτοαπασχολούμενος (φυσικό πρόσωπο) ράπτης ή ράπτρια που επιδιορθώνει ενδύματα και υφασμάτινα είδη, γενικώς, καθώς και ο εκμεταλλευτής ιαματικών πηγών του Ε.Ο.Τ.

δ) Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που ασκεί το επάγγελμα του κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, συμβολαιογράφου,άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού, εμπειρογνώμονα, ομοιοπαθητικού, εναλλακτικής θεραπείας, ψυχοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, λογοπαθολόγου και λογοπεδικού, με εξαίρεση τις ανώνυμες εταιρείες, τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες.

ε) Ο εκμεταλλευτής γεωργικών μηχανημάτων ή ελαιουργείου ή αλευρομύλου ή εργοστασίου αποφλοίωσης ρυζιού.

στ) Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που ασχολείται με την κατασκευή οποιουδήποτε τεχνικού έργου (όπως ξυλουργός, σιδηρουργός, υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, κτίστης και γενικά όσοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες), καθώς και ο κατασκευαστής επιταφίων μνημείων (μαρμαρογλυφείων).

ζ) Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών που διατηρεί κτηματομεσιτικό γραφείο, γραφείο τελετών, γραφείο συνοικεσίων, γραφείο διεκπεραίωσης εμπιστευτικών εργασιών, γραφείο ευρέσεως εργασίας.

η) Η επιχείρηση ημερήσιου και περιοδικού τύπου για την είσπραξη συνδρομών, ενοικίασης επιβατηγών αυτοκινήτων, έκδοσης κοινοχρήστων λογαριασμών πολυκατοικιών, καθαρισμού και απολύμανσης κατοικιών, επισκευής και συντήρησης ανελκυστήρων και λοιπών εγκαταστάσεων κατοικιών, η επιχείρηση μεταφοράς αγαθών.

Οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών των ανωτέρω περιπτώσεων α΄ και δ΄ έως και η΄, δύνανται να μη χρησιμοποιούν φορολογική ταμειακή μηχανή του ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄), για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών με την προϋπόθεση ότι, στις εκδιδόμενες αποδείξεις αναγράφουν και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη, με εξαίρεση τον εκμεταλλευτή χώρου στάθμευσης, που μπορεί να αναγράφει τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος του πελάτη.

2. Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών της παραγράφου 5 του άρθρου 7 του Κ.Φ.Α.Σ., καθώς και οι αποδείξεις που εκδίδονται εκτός της επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου απεικόνισης συναλλαγών, εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικής ταμειακής
μηχανής, με εξαίρεση τους πωλητές (αγρότες – μεταπωλητές) σε λαϊκές αγορές.

3. Όσοι από τους πιο πάνω υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών, εκτός από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα για την οποία τους παρέχεται η δυνατότητα να μη χρησιμοποιούν φορολογική ταμειακή μηχανή διατηρούν μόνιμη επαγγελματική εγκατάσταση (κατάστημα), από την οποία πωλούν λιανικώς αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, που πωλούν ηλεκτρολογικά ή υδραυλικά είδη) ή από την επαγγελματική τους εγκατάσταση ασκούν παράλληλα και άλλη δραστηριότητα για την οποία υπάρχει υποχρέωση χρησιμοποίησης φορολογικής ταμειακής μηχανής (π.χ. ράπτης ή ράπτρια που πωλεί και έτοιμα ενδύματα ή εσώρουχα κ.λπ.), υποχρεούνται να εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, τουλάχιστον για τη δραστηριότητά τους αυτή, με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής.

4. Η απόφαση του Υπουργού Οικονομικών 1014655/185/ 0015/ΠΟΛ.1037/12.2.1992 (ΦΕΚ 128 Β΄) «Κατηγορίες επιτηδευματιών που εξαιρούνται από τη χρησιμοποίηση φορολογικών ταμειακών μηχανών του ν. 1809/1988» καταργείται.

5. Η παρούσα απόφαση ισχύει από 1.1.2014 έως και 31.12.2014.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 31 Δεκεμβρίου 2013

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΥΡΑΓΑΝΗΣ

ΠΟΛ.1281/30.12.2013
Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτών του ειδικού καθεστώτος
ΠΟΛ 1281/2013

(ΦΕΚ Β’ 3367/31-12-2013)

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ TOY ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 3 της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου Ε1 της παραγράφου Ε του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α΄ 222), όπως ισχύει.

2. Τις διατάξεις του άρθρου 41 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000), όπως ισχύουν.

3. Το γεγονός ότι η υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων θα δημιουργήσει οικονομική και γραφειοκρατική επιβάρυνση στις μικρές αγροτικές επιχειρήσεις.

4. Ότι με την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

1. Απαλλάσσονται, από 1.1.2014, από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων οι αγρότες που υπάγονται στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000), όπως ισχύει, οι οποίοι πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, από την πώληση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών, ακαθάριστα έσοδα, κατώτερα των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ και έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης κατώτερα των πέντε χιλιάδων (5.000). Σε περίπτωση μη πλήρωσης ενός εκ των ανωτέρω κριτηρίων, εφαρμόζονται πλήρως οι διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. και οι εν λόγω αγρότες εντάσσονται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Στην περίπτωση που μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν προκύπτει το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου.

2. Οι αγρότες που πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια της απαλλαγής από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, μπορούν να επιλέξουν την ένταξη τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων, έχοντας όλες τις υποχρεώσεις της κατηγορίας αυτής.

Στην περίπτωση αυτή, για την εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων, θα λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα των βιβλίων αυτών. Ειδικά, όσον αφορά στο ΦΠΑ, η επιλογή τήρησης βιβλίων σημαίνει υπαγωγή για μια πενταετία τουλάχιστον της αγροτικής εκμετάλλευσης στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ (πωλήσεις με ΦΠΑ, υποβολή δηλώσεων, δικαίωμα έκπτωσης κ.λπ.) και απώλεια του δικαιώματος επιστροφής ΦΠΑ με τον κατ’ αποκοπή συντελεστή.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 30 Δεκεμβρίου 2013

Ο Γενικός Γραμματέας
ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ

Αρ. πρωτ.: Δ15Β 1088650 ΕΞ 31.5.2013
Έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από συνεργεία επισκευής οχημάτων
Αθήνα, 31/05/2013
Αρ. Πρωτ.: Δ15Β 1088650 ΕΞ 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (15η)
ΤΜΗΜA Β΄

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ. : 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 3610030
FΑΧ : 210 3642682

Θέμα: «Έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από συνεργεία επισκευής οχημάτων»

Απαντώντας στο με αριθ. πρωτ. 364/22-2-2013 έγγραφο σας, που περιήλθε στη Δ/νσή μας με το 2118/5.4.2013 έγγραφο του γραφείου του κ. Υφυπουργού Οικονομικών, αναφορικά με το αντικείμενο του θέματος, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 7 και 9 του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ. – ν. 4093/2012), προκύπτει ότι, από 1.1.2013, οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών με κλάδο επισκευής αυτοκινήτων, εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών υποχρεωτικά με τη χρήση φορολογικών ταμειακών μηχανών ή μηχανογραφικά με τη χρήση Η/Υ και με σήμανση από φορολογικό μηχανισμό Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του ν. 1809/1988 (ΦΕΚ 222 Α΄), ενώ για τις συναλλαγές με άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών (επιτηδευματίες) εκδίδουν σε κάθε περίπτωση αθεώρητα και χωρίς σήμανση τιμολόγια, πλην των συνενωμένων με Δελτία Αποστολής).

Επισημαίνεται ότι, η ανωτέρω υποχρέωση, με εγκυκλίους του Υπουργείου μας (ΠΟΛ.1004/4.1.2013, ΠΟΛ.1036/22.2.2013 και ΠΟΛ.1061/28.3.2013) παρατάθηκε μέχρι την 12.4.2013.

2. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 78 της Α.Δ. 7/09 (ΦΕΚ 1388 Β΄) τα συνεργεία επισκευής αυτοκινήτων και λοιπών τροχοφόρων υποχρεούνται όπως αναγράφουν στα τιμολόγια ή αποδείξεις (πλην αποδείξεων ταμειακών μηχανών), που εκδίδουν στους πελάτες τους ξεχωριστά και λεπτομερώς κάθε μια παρεχόμενη υπηρεσία με την αντίστοιχη αμοιβή που εισπράττουν.

3. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι, οι φορολογικές διατάξεις (παράγραφος 1 του παρόντος) δεν έρχονται σε αντίθεση με τις αγορανομικές διατάξεις (παράγραφος 2 του παρόντος) περί αναγραφής στο περιεχόμενο των αποδείξεων ξεχωριστά και λεπτομερώς κάθε μιας παρεχόμενης υπηρεσία με την αντίστοιχη αμοιβή που εισπράττουν, δεδομένου ότι, οι υπόψη αγορανομικές διατάξεις εξαιρούν τις αποδείξεις που εκδίδονται με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής.

Είμαστε στη διάθεσή σας για τυχόν περαιτέρω διευκρίνιση.

Ακριβές Αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας

Ο Αναπληρωτής Προϊστάμενος της Διεύθυνσης
Ευθύμιος Σαΐτης

Αρ. πρωτ.: Δ15Β 1078378 ΕΞ 14.5.2013
Χρόνος έκδοσης αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από λογοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές ή από καθηγητές όταν αυτοί παραδίδουν κατ’ οίκον φροντιστηριακά μαθήματα
Αθήνα, 14/05/2013
Αρ. Πρωτ.: Δ15Β 1078378 ΕΞ 2013

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (15η)
ΤΜΗΜA Β΄

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κωδ. : 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 3610030
FΑΧ : 210 3642682

Θέμα: «Χρόνος έκδοσης αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από λογοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές ή από καθηγητές όταν αυτοί παραδίδουν κατ’ οίκον φροντιστηριακά μαθήματα»

1. Από το συνδυασμό των διατάξεων της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 7 και της παραγράφου 14 του άρθρου 6 του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ. – ν. 4093/2012) προκύπτει ότι, η απόδειξη λιανικών συναλλαγών για την παροχή υπηρεσίας εκδίδεται με την ολοκλήρωση της παροχής ή κατά το χρόνο που καθίσταται απαιτητό μέρος της αμοιβής, για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε. Πάντως, η απόδειξη δεν μπορεί να εκδοθεί πέραν της διαχειριστικής περιόδου που παρασχέθηκε η υπηρεσία.

2. Από τα προαναφερόμενα συνάγεται σαφώς ότι, για την παροχή υπηρεσιών λογοθεραπείας ή φυσικοθεραπείας ή παράδοσης κατ’ οίκον φροντιστηριακών μαθημάτων από καθηγητές, η απόδειξη λιανικών συναλλαγών εκδίδεται στο χρόνο που με βάση την ειδικότερη συμφωνία ολοκληρώνεται η υπηρεσία (π.χ. ανά ώρα, ανά μήνα, ανά τρίμηνο, ανά έτος, εφάπαξ κ.λπ.) ή κατά το χρόνο που καθίσταται απαιτητό μέρος της αμοιβής, για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε και πάντως όχι πέραν της διαχειριστικής περιόδου που παρασχέθηκε η υπηρεσία (στο σύνολό της ή μέρος αυτής). (σχετικό έγγραφο Δ15Β 1129194 ΕΞ 4.10.2010).

Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι, για την παροχή υπηρεσιών λογοθεραπείας ή φυσικοθεραπείας σε μεμονωμένες επισκέψεις ιδιωτών – πελατών η απόδειξη λιανικών συναλλαγών εκδίδεται με την ολοκλήρωση της παροχής, δηλαδή με το τέλος κάθε μεμονωμένης επίσκεψης.

Ακόμη, σημειώνεται ότι, στις περιπτώσεις που παρέχονται υπηρεσίες λογοθεραπείας ή φυσικοθεραπείας για συγκεκριμένο αριθμό επισκέψεων (π.χ. είκοσι κ.λπ.) βάσει παραπεμπτικού από ιατρό ή νοσοκομείο κ.λπ., από το οποίο (παραπεμπτικό) προκύπτει ο αριθμός των επισκέψεων των ιδιωτών – πελατών, η απόδειξη λιανικών συναλλαγών εκδίδεται και σε αυτή την περίπτωση με την ολοκλήρωση της παροχής, δηλαδή με το τέλος του συνόλου των επισκέψεων ή κατά το χρόνο που καθίσταται απαιτητό μέρος της αμοιβής, για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε (π.χ. σε κάθε δεύτερη επίσκεψη καταβολή του ενός δεκάτου της συνολικής αμοιβής). Πάντως, η απόδειξη δεν μπορεί να εκδοθεί πέραν της διαχειριστικής περιόδου που παρασχέθηκε η υπηρεσία (π.χ. την 31/12 ολοκληρώθηκαν πέντε επισκέψεις και συνεπώς πρέπει να εκδοθεί απόδειξη για την αμοιβή των πέντε επισκέψεων).

Ακριβές Αντίγραφο
Ο Προϊστάμενος της Γραμματείας

Ο Αναπληρωτής Προϊστάμενος της Διεύθυνσης
Ευθύμιος Σαΐτης