Ασφάλιση μελών ή/και διαχειριστών εταιρειών μορφής Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε.

Εγκύκλιος ΕΦΚΑ 21/2019
Ασφάλιση μελών ή/και διαχειριστών εταιρειών μορφής Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε.

Αθήνα, 22/04/2019
Αριθμ. Πρωτ.: Δ.ΑΣΦ.:256 /513503/2019

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΤΜΗΜΑΤΑ: ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
AΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Πληρ. : Ρ. Παναγιωτοπούλου, Γ. Θεοδωρακάκης,
Β. Ρεσίτη
Τηλ : 210 5285573, 210 5285592, 210 5285580
Fax : 210 5229840
e-mail : d.asfalisis@efka.gov.gr

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ: ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Πληρ. : Π. Καρρά, Β. Κακαράντζα,
Ε. Βλαχογιάννη, Ε. Μπαρμπαλιά
Τηλ : 210 5285543, 210 5285642, 210 5285583
Fax : 210 5236558
e-mail : d.eisf.misth@efka.gov.gr

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΔ. ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Πληρ. : Α. Μπούζα
Τηλ : 210 5285690
Fax : 210 5285599
e-mail : d.eisf.mmisth@efka.gov.gr
Ταχ. Δ/νση: Σατωβριάνδου 18, 104 32 Αθήνα

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ.:21

ΘΕΜΑ: Ασφάλιση μελών ή/και διαχειριστών εταιρειών μορφής Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε.

Σχ.: Τα υπ’ αριθμ. Δ.15/Δ’/619/15/13-04-2018 και Φ.10141/44090/1189/2019 (2018) έγγραφα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 55 του Ν. 4387/2016, στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ υπάγονται υποχρεωτικά από 1/1/2017 οι ασφαλισμένοι των ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων ασφάλισης, οι οποίοι εξακολουθούν να διέπονται για θέματα υπαγωγής στην ασφάλιση από τις διατάξεις των φορέων αυτών, όπως ισχύουν, εκτός όσων ειδικά ορίζονται με τις διατάξεις του ίδιου νόμου.

Με τον ανωτέρω νόμο ρυθμίστηκαν θέματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2017.

Με τα ανωτέρω σχετικά έγγραφα παρέχονται διευκρινίσεις όσον αφορά την υπαγωγή και εισφοροδότηση των μελών ή/και παράλληλα διαχειριστών των εταιρειών με τη νομική μορφή Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε.

Για την ενιαία εφαρμογή από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες:

Α. ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕΛΩΝ/ΕΤΑΙΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε.

ΜΕΛΗ/ΕΤΑΙΡΟΙ

• Τα μέλη/εταίροι των Ομόρρυθμων/Ετερόρρυθμων εταιρειών καθώς και των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης, εφόσον ο σκοπός των εταιρειών αυτών συνιστά δραστηριότητα επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. Ο.Α.Ε.Ε. (άρθρο 1 του Π.Δ 258/2005).
• Ο εταίρος μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε. υπάγεται υποχρεωτικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. Ο.Α.Ε.Ε. (παρ. 9 άρθρο 116 Ν. 4072/2012 περ. α’)
• Τα μέλη/εταίροι πολυπρόσωπων Ι.Κ.Ε. δεν έχουν υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση. Τα πρόσωπα αυτά δύνανται να υπαχθούν προαιρετικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. Ο.Α.Ε.Ε. (παρ. 9 άρθρο 116 Ν. 4072/2012 περ. β’)

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ

• Τα μέλη/εταίροι των ως άνω εταιρειών (Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε) που ασκούν παράλληλα και καθήκοντα διαχείρισης στην εταιρεία έναντι αμοιβής,, για την άσκηση των καθηκόντων διαχείρισης υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. ΙΚΑ- ΕΤΑΜ (άρθρο 1 παρ. 3 του Ν. 1759/1988).
• Εταίρος Μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε. που ασκεί καθήκοντα διαχείρισης υπάγεται υποχρεωτικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. Ο.Α.Ε.Ε. (παρ. 9 άρθρο 116 Ν. 4072/2012 περ. α’)
• Εταίρος Πολυπρόσωπης Ι.Κ.Ε. που ασκεί καθήκοντα διαχείρισης υπάγεται υποχρεωτικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. Ο.Α.Ε.Ε. (παρ. 9 άρθρο 116 Ν. 4072/2012 περ. α )
• Διαχειριστής Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. που δεν έχει την ιδιότητα του μέλους/εταίρου (Τρίτο Πρόσωπο) υπάγεται στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. (άρθρο 2 Α.Ν. 1846/1951)
• Διαχειριστής Ι.Κ.Ε, που δεν έχει την ιδιότητα του μέλους/εταίρου και ορίστηκε με το καταστατικό ή με απόφαση των εταίρων υπάγεται υποχρεωτικά στην ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του π. Ο.Α.Ε.Ε. (παρ. 9 άρθρ. 116 Ν.4072/2012)

Β. ΕΙΣΦΟΡΟΔΟΤΗΣΗ Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. ΜΕΛΗ

Τα μέλη/εταίροι των ομόρρυθμων/ετερόρρυθμων εταιρειών και των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύει.

Ειδικότερα, οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών των Ο.Ε και Ε.Ε. υπολογίζονται βάσει των κερδών και επί του ποσοστού συμμετοχής τους στην εταιρεία, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών των Ε.Π.Ε. υπολογίζονται βάσει των μερισμάτων (διανομή).

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ

Για τα πρόσωπα που ασκούν καθήκοντα διαχείρισης στις εν λόγω εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε.) διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:

1. Μέλος/Εταίρος και διαχειριστής, χωρίς αμοιβή διαχείρισης

Στην περίπτωση που τα μέλη/εταίροι ασκούν και καθήκοντα διαχείρισης στην εταιρεία, χωρίς αμοιβή, καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν. 4387/2016, όπως ισχύει.

2. Μέλος/Εταίρος και διαχειριστής με αμοιβή διαχείρισης

Μέλη/εταίροι που ασκούν παράλληλα και καθήκοντα διαχείρισης στην εταιρεία και λαμβάνουν αμοιβή, για το ποσό της συγκεκριμένης αμοιβής διαχείρισης καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 38 του Ν. 4387/2016, εφαρμοζομένων των διατάξεων του άρθρου 36 παρ. 1 Ν. 4387/2016 περί παράλληλης ασφάλισης.

Οι ασφαλιστικές εισφορές για το ποσό της αμοιβής διαχείρισης υπολογίζονται για τους κλάδους κύριας σύνταξης, ασθένειας σε είδος και χρήμα και επικουρική κάλυψη, όχι όμως για τους συνεισπραττόμενους κλάδους του Ο.Α.Ε.Δ. – Ο.Ε.Κ. – Ο.Ε.Ε. καθώς οι συγκεκριμένες αμοιβές δεν απορρέουν από σύναψη σχέσης εξαρτημένης εργασίας αλλά εκ της εταιρικής τους ιδιότητας.

Επιπλέον τα πρόσωπα αυτά δεν δηλώνονται στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ (Πρόσληψη, Πίνακα Προσωπικού κτλ) της Επιθεώρησης Εργασίας.

Ως ημερομηνία έναρξης εισφοροδότησης επί των αμοιβών διαχείρισης ορίζεται η 1/6/2018.

3. Διαχειριστής – μη εταίρος/ Τρίτο πρόσωπο

Στην περίπτωση που για την άσκηση των καθηκόντων διαχείρισης έχει προσληφθεί τρίτο προς τούτο πρόσωπο, έναντι αμοιβής, καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 38 του Ν. 4387/2016 για όλους τους κλάδους ασφάλισης καθώς και τους συνεισπραττόμενους κλάδους των Ο.Α.Ε.Δ., Ο.Ε.Κ. και Ο.Ε.Ε.

Επισημάνσεις:

Οι ρυθμίσεις του άρθρου 38 του Ν.4387/2016, όπως ισχύει, όσον αφορά το κατώτατο όριο των μηνιαίων αποδοχών, έχουν εφαρμογή και στις αμοιβές διαχείρισης, δεδομένου ότι οι σχετικές υπηρεσίες παρέχονται κατά συστηματικό τρόπο και σε τακτικό χρόνο εντός της ίδιας μισθολογικής περιόδου.

Ως εκ τούτου, σε περιπτώσεις αμοιβών διαχείρισης χαμηλότερων του κατώτατου ορίου των μηνιαίων αποδοχών, για τον υπολογισμό των ημερών ασφάλισης θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ περί μειωμένης απασχόλησης, ενώ για τις περιπτώσεις με αμοιβές άνω του κατώτατου ορίου, αντίστοιχα οι διατάξεις περί πλήρους ασφάλισης.

Γ. ΕΙΣΦΟΡΟΔΟΤΗΣΗ Ι.Κ.Ε. ΕΤΑΙΡΟΙ Ι.Κ.Ε.

Οι εταίροι των Ιδιωτικών πολυπρόσωπων Κεφαλαιουχικών Εταιρειών ΙΚΕ δεν υποχρεούνται στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, εκτός αν ασκούν καθήκοντα διαχείρισης.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ Ι.Κ.Ε.

Για τα πρόσωπα που ασκούν καθήκοντα διαχείρισης σε Ι.Κ.Ε. (εταίροι ή τρίτα πρόσωπα) διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:

1. Εταίρος σε Μονοπρόσωπη Ι.Κ.Ε και διαχειριστής

Ο μοναδικός εταίρος μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε. που είναι ταυτόχρονα και διαχειριστής, καταβάλει εισφορές σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του Ν.4387/2016 επί του αθροίσματος των εισοδημάτων που προέρχονται από την άσκηση των δυο δραστηριοτήτων (μέρισμα και αμοιβή διαχείρισης).

2. Εταίρος και διαχειριστής πολυπρόσωπης Ι.Κ.Ε

Εταίρος πολυπρόσωπης Ι.Κ.Ε που έχει οριστεί ταυτόχρονα και διαχειριστής, καταβάλει εισφορές επί του εισοδήματος που προκύπτει μόνο από την άσκηση της διαχείρισης και εισφοροδοτείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν.4387/2016
Ως ημερομηνία έναρξης εισφοροδότησης μόνο επί των αμοιβών διαχείρισης ορίζεται η 1/6/2018.

3. Διαχειριστής πολυπρόσωπης Ι.Κ.Ε. χωρίς εταιρική ιδιότητα (τρίτο πρόσωπο)

Διαχειριστής Ι.Κ.Ε τρίτο πρόσωπο (δεν έχει εταιρική ιδιότητα), καταβάλει εισφορές επί του εισοδήματος που προκύπτει από την άσκηση της διαχείρισης και εισφοροδοτείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν.4387/2016.

4. Διαχειριστής Μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε. – τρίτος, μη εταίρος

Διαχειριστής Μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε., τρίτο πρόσωπο (μη εταίρος) εισφοροδοτείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 και καταβάλει εισφορές επί του εισοδήματος που προκύπτει από την αμοιβή διαχείρισης.

Δ. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ/ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (Άρθρο 38 Ν. 4387/2016)

Η απεικόνιση των ασφαλιστικών στοιχείων, των Μελών ή/και Διαχειριστών Εταιρειών Ο.Ε. – Ε.Ε. – Ε.Π.Ε. που ασκούν καθήκοντα διαχείρισης της εταιρείας έναντι αμοιβής (άρθρο 38), θα περιλαμβάνεται στις εγγραφές της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (Α.Π.Δ.).

Οι ήδη απογεγραμμένοι εργοδότες, θα συμπεριλάβουν την εν λόγω κατηγορία ασφαλισμένων στην Α.Π.Δ. που υποβάλλουν για το λοιπό απασχολούμενο προσωπικό.

Επιχειρήσεις που δεν έχουν απογραφεί ως εργοδότες στον Ε.Φ.Κ.Α., θα πρέπει να προβούν σε απογραφή στο Μητρώο Εργοδοτών – Εισφερόντων με τη συνήθη διαδικασία, στην αρμόδια Τοπική Υπηρεσία Ε.Φ.Κ.Α. της έδρας τους, προκειμένου να τους αποδοθεί Αριθμός Μητρώου Εργοδότη (Α.Μ.Ε.) και Ταυτότητα Πληρωμής Τρεχουσών Εισφορών (Τ.Π.Τ.Ε.).

Για την απεικόνιση των ασφαλιστικών στοιχείων των διαχειριστών που είναι είτε μέλη είτε τρίτα πρόσωπα σε Ο.Ε.,Ε.Ε.,Ε.Π.Ε. στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.) του απασχολούμενου και τα στοιχεία ταυτότητας (ΕΠΙΘΕΤΟ – ΟΝΟΜΑ – ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΕΡΑ – ΟΝΟΜΑ ΜΗΤΕΡΑΣ – ΗΜ/ΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ – Α.Φ.Μ. κ.λπ.).

Εκτός των ανωτέρω στοιχείων θα πρέπει επιπροσθέτως να καταχωρούνται τα εξής:

Α. ΜΕΛΗ Ο.Ε./Ε.Ε./Ε.Π.Ε ΠΟΥ ΑΣΚΟΥΝ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΚΑΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΑΥΤΕΣ

> Ο Κωδικός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) «0832» με λεκτική περιγραφή: «ΠΡΟΣΩΠΑ ΥΠΑΓΟΜΕΝΑ ΣΤΟ τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ΜΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΗ ΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ, ΤΟΥ Ν.1759/1988»

> Κωδικός Ειδικότητας «000858» με λεκτική περιγραφή: «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε» ώστε να αποδίδεται για την ασφαλιστική κάλυψη Κωδικός Πακέτου Κάλυψης (Κ.Π.Κ.) «1106» με τα ακόλουθα ποσοστά ασφαλίστρων:
ΚΑΔ ΚΩΔ. ΕΙΔ. Κ.Π.Κ. ΑΣΦ/ΝΟΥ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΣΥΝΟΛΟ
21,38% 12,72% 34,10%
Από 01.06.2018 Από 01.06.2018 Από 01.06.2018
έως 31.05.2019 έως 31.05.2019 έως 31.05.2019
21,13% 12,47% 33,60%
0832 000858 1106 Από 01.06.2019 έως 31.05.2022 Από 01.06.2019 έως 31.05.2022 Από 01.06.2019 έως 31.05.2022
20,88% 12,22% 33,10%
Από 01.06.2022 Από 01.06.2022 Από 01.06.2022

Τα στοιχεία – τιμές που πρέπει επιπλέον να δηλώνονται στα πεδία της Α.Π.Δ. πέραν των διακριτών Κ.Α.Δ., Κωδικού Ειδικότητας και Κωδικού Πακέτου Κάλυψης είναι και τα ακόλουθα:
■ Στο πεδίο «36»: «Τύπος Αποδοχών» της Α.Π.Δ., θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά ο Κωδικός Τύπου Αποδοχών «01».
■ Στο πεδίο«37»: «Ημέρες Ασφάλισης» θα γίνεται καταχώρηση των ημερών απασχόλησης του προσώπου.

Β. ΤΡΙΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΠΟΥ ΑΣΚΕΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ, ΈΝΑΝΤΙ ΑΜΟΙΒΗΣ

Η απεικόνιση της ασφάλισής τους γίνεται κατά τα γνωστά.

Γ. Τα οικονομικά αποτελέσματα που θα προκύψουν σε μη μισθωτούς μετά την εφαρμογή του παρόντος θα τακτοποιηθούν μέσω της ετήσιας εκκαθαριστικής διαδικασίας.

ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΠΔ – ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Για τις μισθολογικές περιόδους, 6/2018 έως 3/2019. εφόσον οι Α.Π.Δ., Κανονικές (01) ή Συμπληρωματικές (04), υποβληθούν έως τις 30/6/2019 με μαγνητικό ή ψηφιακό μέσο στην αρμόδια Υπηρεσία Ε.Φ.Κ.Α. της έδρας του εργοδότη και αφορούν στην ασφάλιση των προσώπων που αναφέρονται στην παρούσα. θα θεωρούνται εμπρόθεσμες.

Οι Πράξεις Επιβολής Πρόσθετης Επιβάρυνσης Εισφορών (Π.Ε.Π.Ε.Ε.) που θα προκύψουν από την υποβολή των ανωτέρω Α.Π.Δ., θα πρέπει να ακυρωθούν οίκοθεν.

Οι ασφαλιστικές εισφορές των ανωτέρω μισθολογικών περιόδων θα θεωρούνται εμπρόθεσμες, εφόσον καταβληθούν έως τις 30/6/2019.

Οι Πράξεις Επιβολής Προσθέτων Τελών (Π.Ε.Π.Τ.) που θα προκύψουν, θα πρέπει να ακυρωθούν ή μειωθούν οίκοθεν.

Για τις μισθολογικές περιόδους από 4/2019 και εντεύθεν, η υποβολή Α.Π.Δ. και η καταβολή των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών, θα πραγματοποιούνται κατά τα γνωστά.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, παρακαλούμε όπως οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ προβαίνουν σε ενημέρωση των υπευθύνων των συγκεκριμένων επιχειρήσεων σχετικά με την υπαγωγή στην ασφάλιση και τον νέο τρόπο υπολογισμού εισφορών.

Του παρόντος να λάβει γνώση ενυπόγραφα το προσωπικό αρμοδιότητάς σας.

O ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΕΦΚΑ
ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΕΜΠΟΣ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡ/ΝΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚ/ΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΤΣΙΟΥΤΣΙΑ

Καθορισμός δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή/και συλλογής αποδείξεων

Α.1109/2019
Καθορισμός δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή/και συλλογής αποδείξεων

Αθήνα, 15 Μαρτίου 2019
Αρ. Πρωτ: Α.1109/15-3-2019

(ΦΕΚ Β’ 1106/03.04.2019)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ

2. ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας: 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3375311 – 312
ΦΑΞ: 210 3375001

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ

Α 1109/2019

ΘΕΜΑ: Καθορισμός δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή/και συλλογής αποδείξεων.

ΑΠΟΦΑΣΗ
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της περ. στ’της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του ν. 4172/2013 (Α’ 167), όπως ισχύουν.

2. Τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 15, των άρθρων 16, 20, 29, 34 και 67 του ν. 4172/2013 (Α’ 167).

3. Τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν. 4174/2013 (Α’ 170).

4. Το Π.Δ.142/2017 (Α’ 181/2017) «Οργανισμός του Υπουργείου Οικονομικών», όπως ισχύει.

5. Το Π.Δ. 125/2016 (A’ 210) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».

6. Το Π.Δ. 63/2005 (Α’ 98) «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα».

7. Την ΥΠΟΙΚ 0010218 ΕΞ 2016/2016 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών (Β’3696/15.11.2016) «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Οικονομικών Αικατερίνη Παπανάτσιου».

8. Τις διατάξεις του «Κεφαλαίου Α’ «Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσιών Εσόδων» (Α.Α.Δ.Ε.) του ν. 4389/2016 (Α’ 94).

9. Την Δ. ΟΡΓ. Α 1036960 ΕΞ 2017 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Β’ 968), «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως ισχύει.

10. Την ανάγκη καθορισμού των δαπανών για τις οποίες απαιτείται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή/και συλλογής αποδείξεων, την ανάγκη κατανομής των δαπανών μεταξύ των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης που υποβάλλουν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, τις κατηγορίες των φορολογουμένων που εξαιρούνται από την υποχρέωση αυτή, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών.

11. Το γεγονός ότι με την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Για να διατηρηθεί η μείωση φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 4172/2013, ο φορολογούμενος απαιτείται να πραγματοποιήσει δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., οι οποίες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλαδή κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παροχών Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010 [(νυν. ν. 4537/2018) (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές)], και διενεργούνται μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet) κ.λπ., το ελάχιστο ποσό των οποίων προσδιορίζεται ως ποσοστό του φορολογητέου εισοδήματος του, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
Εισόδημα (σε ευρώ) Ποσοστό ελάχιστης δαπάνης με ηλεκτρονική συναλλαγή
Και μέσα πληρωμής με κάρτα (Προοδευτική εφαρμογή)
1 – 10.000 10%
10.000,01 – 30.000 15%
30.000,01 και άνω 20% και μέχρι 30.000 ευρώ

Η κλίμακα της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζεται προοδευτικά, έτσι ώστε ο συντελεστής του επόμενου κλιμακίου να υπολογίζεται μόνον στο υπερβάλλον ποσό του εισοδήματος.

Άρθρο 2

Οι δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών λαμβάνονται υπόψη, εφόσον περιλαμβάνονται στις ακόλουθες ομάδες του δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής:

Ομάδα 1 (Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά).
Ομάδα 2 (Αλκοολούχα ποτά και καπνός).
Ομάδα 3 (Ένδυση και υπόδηση).
Ομάδα 4 (Στέγαση), εξαιρουμένων των ενοικίων.
Ομάδα 5 (Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες).
Ομάδα 6 (Υγεία).
Ομάδα 7 (Μεταφορές), εξαιρουμένης της δαπάνης για τέλη κυκλοφορίας και της αγοράς οχημάτων, πλην των ποδηλάτων.
Ομάδα 8 (Επικοινωνίες).
Ομάδα 9 (Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες), εξαιρουμένης της αγοράς σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.
Ομάδα 10 (Εκπαίδευση).
Ομάδα 11 (Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια).
Ομάδα 12 (Άλλα αγαθά και υπηρεσίες).

Άρθρο 3

1. Εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, σύμφωνα με την περ. β’της παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 4172/2013, οι φορολογούμενοι εβδομήντα (70) ετών και άνω, άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 20 του ν. 4172/2013, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.

2. Εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής και οι παρακάτω κατηγορίες φορολογουμένων:

α. Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή, με την επιφύλαξη του άρθρου 4 της παρούσας.

β. Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.

γ. Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους. δ. Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ, σύμφωνα με την περ. α’της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4172/2013.

ε. Οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος τους, σύμφωνα με την περ. δ’ της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4172/2013.

στ. Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).

ζ. Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.

η. Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).

θ. Οι υπήκοοι τρίτων χώρων που αιτούνται ή/ και λαμβάνουν διεθνή προστασία από την Ύπατη Αρμοστεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) για τους Πρόσφυγες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

ι. Οι φορολογούμενοι των οποίων το πραγματικό εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ, το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των εννέα χιλιάδων πεντακοσίων (9.500) ευρώ και εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 4172/2013.

3. Οι φορολογούμενοι των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου υποχρεούνται να προσκομίσουν αποδείξεις ίσης αξίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 1 και 2 της παρούσας. Οι αποδείξεις φυλάσσονται για μελλοντικό έλεγχο.

Άρθρο 4

Εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής και προσκόμισης αποδείξεων για την πραγματοποίηση δαπανών, οι υπάλληλοι του Υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα και οι φυλακισμένοι.

Άρθρο 5

Το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, όπου καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δυο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών.

Εάν δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό της κλίμακας του άρθρου 1 της παρούσας, τότε ο φόρος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζόμενης με συντελεστή είκοσι δύο τοις εκατό (22%).

Άρθρο 6

1. Οι διατάξεις της παρούσας ισχύουν για το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής.

2. Όπου στις κείμενες διατάξεις αναφέρεται η AYO ΠΟΛ.1005/12-01-2017 νοούνται οι διατάξεις της παρούσας.

3. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ