Η «Οδύσσεια» των ατόμων με αναπηρία που λαμβάνουν προνοιακά επιδόματα
Τρίτη, 25 Ιουλίου 2017
Φορολογική αντιμετώπιση προνοιακών επιδομάτων που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρία
Αγαπητοί κύριοι του Taxheaven, επιθυμούμε να σας κάνουμε κοινωνούς στο ζήτημα που αντιμετωπίζουμε με την ορθή αναγραφή των προνοιακών επιδομάτων που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρίες (ΑμεΑ) στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, καθώς έχουμε προσπαθήσει πολλές φορές να επικοινωνήσουμε με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (η τότε ΓΓΔΕ), με πρώτο ερώτημα που αρχικά είχαμε υποβάλει στις 12 Μαρτίου 2016 και συνεχίσαμε με πλήθος επιστολών, έως που αναγκαστήκαμε να ζητήσουμε τη μεσολάβηση του Συνήγορου του Πολίτη, με αναφορά που υποβάλαμε, διότι η απάντηση που λάβαμε μας προέτρεπε να απευθυνθούμε σε αναρμόδια υπηρεσία, όπως και κάναμε, η οποία όμως «πέταξε το μπαλάκι πίσω» διότι εμείς, πολύ σωστά, είχαμε απευθύνει το ερώτημα στην αρμόδια υπηρεσία (Δ/NΣH ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ), όπως αποδείχτηκε.
Τελικά, δεν μας απάντησε, κι έτσι τα αιτήματά μας έμειναν αναπάντητα και ανικανοποίητα.
Ακολούθως, στις 18/07/2016, ο Συνήγορος του Πολίτη έστειλε επιστολή για να λάβει απάντηση, στις 19/08/2016, μια γενική κι αόριστη απάντηση εκ μέρους της Γ.Γ.Δ.Ε, η οποία φυσικά δεν κάλυπτε τις απορίες μας. Στις 25/11/2016 στείλαμε «ΣΧΟΛΙΑΣΜΟ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗ Γ.Γ.Δ.Ε./ Μη σύννομη “εισοδηματικοποίηση” των κοινωνικών βοηθημάτων που καταβάλλονται σε ΑμεΑ.» Στις 8 Μαρτίου 2017, στείλαμε τέσσερα συγκεκριμένα ερωτήματα «ΑΙΤΗΜΑΤΑ-ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΟΡΘΗ ΑΝΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΠΡΟΝΟΙΑΚΩΝ ΕΠΙΔΟΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΑΜΕΑ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ», για τα οποία η υπηρεσία απλά μας παρέπεμψε στην ΠΟΛ.1034/2017 και στην ΠΟΛ.1025/2017, χωρίς και πάλι να καλύπτει τα ερωτήματά μας. Με αφορμή της έκδοσης της ΠΟΛ.1034/2017 στέλνουμε κι άλλα ερωτήματα κι επισημάνσεις, στις 12/03/2017, επιμένοντας να μάθουμε σε ποιους κωδικούς του φορολογικού εντύπου Ε1 πρέπει να δηλώσουμε τα προνοιακά επιδόματα των ΑμεΑ. Στις 4 Απριλίου 2017, ο Συνήγορος του Πολίτη στέλνει κι άλλη επιστολή προς τον Υπουργό Οικονομικών και την ΑΑΔΕ. Επειδή απάντηση δεν ερχόταν, στις 6 Ιουνίου 2017, ο ΣτΠ έστειλε Υπομνηστικό Έγγραφο και τελικά η Α.Α.Δ.Ε. απάντησε με εκδοθέν έγγραφο, στις 27/06/2017, και με παραλήπτες τον Υπουργό, τον υφυπουργό, καθώς και τη Γενική Γραμματεία Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας. Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει υποσχεθεί να επανέλθει στο ζήτημα, προφανώς επειδή έχει αντιληφθεί την πραγματική φύση των προνοιακών επιδομάτων, ότι δηλαδή δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.
Κάνοντας μια αναδρομή στην ιστορία των γεγονότων, οι αναρτήσεις που προβάλαμε σε διαδικτυακό blogspot υποστήριξης (http://logistis-amea.blogspot.gr) προκάλεσε την προσοχή ενός δημοσιογράφου που προκάλεσε με δημοσίευμά του το γνωστό Δελτίο Τύπου «Απάντηση Γ.Γ.Δ.Ε. για τα προνοιακά επιδόματα και τα οχήματα σε ακινησία», το οποίο διαβάσαμε όλοι μας στο Taxheaven, στις 12/04/2016.
Έκτοτε, είχαμε την υποστήριξη τριών βουλευτών με ερώτημα που έθεσαν στον Υπουργό Οικονομικών, αλλά η απάντηση δεν μας κάλυψε επειδή περισσότερο θυμίζει εκείνο το αρχαίο ρητό: «ήξεις αφήξεις…».
Συνοπτικά, ελπίζοντας να μας συγχωρέσετε με την κουραστική αναδρομή που παραθέσαμε πιο πάνω, αλλά επειδή προσπαθούμε να προκαλέσουμε την ενσυναίσθηση των αναγνωστών, καθώς αναφερόμαστε στο αδιέξοδο που έχουν οδηγηθεί πολλοί συνάνθρωποί μας με αναπηρίες, αφού σε πολλές περιπτώσεις, όταν τα προνοιακά τους επιδόματα δηλώνονται στους κωδικούς 659-660 ή 619-620 όταν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση (δεν υπάρχει πάντα), πάνε και προσαυξάνουν το φορολογητέο εισόδημά τους, με συνέπεια, σε πολλές περιπτώσεις, να επιβαρύνονται άδικα με εισφορά αλληλεγγύης και να χάνουν το δικαίωμα στην έκπτωση του ΕΝΦΙΑ, όπως και σε πολλές κοινωνικές παροχές, οικονομικές ή σε είδος, που προϋποθέτουν εισοδηματικό κριτήριο.
Εκτιμούμε ότι τα προνοιακά επιδόματα των ΑμεΑ δεν μπορεί να είναι συναφή με το εξωιδρυματικό επίδομα, το οποίο έχει σαφώς χαρακτηριστεί ως «επίδομα τύπου σύνταξης» με το υπ’ αρ.πρωτ.Φ7/1342/6-11-81 έγγραφο του Υπουργείου Κοιν. Υπηρεσιών, γι’ αυτό και οι Ασφαλιστικοί Οργανισμοί απαιτούν συγκεκριμένο αριθμό ενσήμων για να το καταβάλλουν στους ασφαλισμένους τους. Σε αντίθεση, τα προνοιακά επιδόματα των ΑμεΑ τα δικαιούνται και άποροι, ανασφάλιστοι, δηλαδή δεν είναι ανταποδοτικές παροχές, γι’ αυτό και δεν είναι λογικό να θεωρούνται εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, επειδή η ΑΑΔΕ ερμηνεύει, χωρίς όμως να αιτιολογεί, το άρθρο 14 του Ν.4172/2013, το οποίο αναφέρεται στις απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις και συγκεκριμένα, στο εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες.
Πιστεύουμε ότι τα προνοιακά επιδόματα δεν μπορεί να είναι συναφή με το εξωιδρυματικό επίδομα που καταβάλλεται σε μισθωτούς και συνταξιούχους αφού έχουν διαφορετική φύση. Άλλωστε, η πάγια θέση της Διοίκησης ανέκαθεν ήταν ότι δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος και είναι εξωφρενικό, τώρα, για πρώτη φορά στα χρονικά, να θεωρηθούν εισοδήματα και μάλιστα από μισθούς συντάξεις!
Σ’ αυτό το σημείο αξίζει να μελετήσουμε ένα απόσπασμα από Γνωμοδότηση του ΝΣΚ, με τη νομική ερμηνεία που έχει δοθεί για την τριμερή θεωρία της έννοιας του εισοδήματος.
Τελειώνοντας, ελπίζοντας να μην σας έχω εξαντλήσει την υπομονή, επιθυμώ η ταλαιπωρία και το αδιέξοδο που έχει επιβληθεί στους εκατοντάδες συμπολίτες μας με αναπηρία, εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, να μην επεκταθεί και σε άλλες ευπαθείς ή ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας μας, εν καιρώ οικονομικής ύφεσης.
Με άπειρη εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης
Δημιουργός της διαδικτυακής ομάδας ακτιβισμού υπέρ των δικαιωμάτων των ΑμεΑ «Ο ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ»