Χαλάνδρι, 03/04/2020
Αρ. Πρωτ. 69416/Σ. 18643
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΕΛΕΓΧΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΛΕΓΧΩΝ
Ταχ. Διεύθυνση: Λ. Κηφισίας 178
152 31 Χαλάνδρι
Πληροφορίες: Σκαρτσάρη Ε.,
Γεωργακοπούλου Κ.
Αριθ. τηλεφώνου: 214-4022805/865
Ε-mail: tm.ypost.elegxon@efka.gov.gr
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 14
ΘΕΜΑ: «Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 59, 65, 66 και 68 του Ν. 4635/2019, που αφορούν σε μέτρα για την προστασία των εργαζομένων μερικής απασχόλησης και για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας»
Σχετ.: Η υπ’ αριθμ.: 10694/364/4.3.2020 (ΦΕΚ 818/Β’/12-3-2020) Απόφαση Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και η υπ’ αριθμ.: εγκύκλιο 36/2018 του Ε.Φ.Κ.Α.
Με την παρούσα, σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 59 του Ν 4635/2019, «ΚΕΦ. Β’ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ» και των άρθρων 65, 66 και 68 του ιδίου Νόμου, «ΚΕΦ. Γ’ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΔΗΛΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ», καθώς και της υπ’ αριθμ.: 10694/364/4.3.2020 (Φ.Ε.Κ. 818/Β’/12-3-2020) Απόφασης Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με τις οποίες ενισχύεται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, όπως έχει διαμορφωθεί με τις διατάξεις των άρθρων 5, 6, 7 και 8 του Ν. 4554/2018, με στόχο την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του φαινόμενου της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας.
Προς αυτή την κατεύθυνση, εκτός από τις κυρώσεις οικονομικού χαρακτήρα (πρόστιμα), που ήδη προβλέπονται με τις ισχύουσες διατάξεις, θεσπίζεται η συστηματοποίηση των ελέγχων με τη διενέργεια υποχρεωτικών επανελέγχων, εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, σε εργοδότες ή επιχειρήσεις που έχουν ήδη υποπέσει σε παραβάσεις.
Επιπροσθέτως, καταργείται η διάταξη της παρ. 4, αρθρ. 5 του Ν. 4554/2018, περί τρίμηνης αναδρομικής ασφάλισης, για τους εργαζόμενους που εντοπίζονται αδήλωτοι κατά τον επιτόπιο έλεγχο της Υπηρεσίας, με νην οποία είχαν προκληθεί νομικές και διοικητικές ασάφειες και αμφισβητήσεις.
1. ΜΕΤΡΑ ΠΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Με την παρ. 11, του άρθρου 59 του Ν. 4635/2019, ορίζεται ότι, «σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέρα από τη συμφωνηθείσα, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη.
Αν παρασχεθεί εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο μερικώς απασχολούμενος δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής με προσαύξηση δώδεκα τοις εκατό (12%) επί της συμφωνηθείσας αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας που θα παράσχει. Ο μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν αυτή η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο. Σε κάθε περίπτωση η πρόσθετη αυτή εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί, κατ’ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζομένου».
Με την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης τα ελεγκτικά όργανα, κατά τη διενέργεια του ουσιαστικού ελέγχου, ερευνούν την ασφάλιση των εργαζόμενων της εν λόγω κατηγορίας ως προς την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών επί της αντίστοιχης αμοιβής, προσαυξημένης κατά 12% για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας.
Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι ισχύουσες διατάξεις περί μειωμένης απασχόλησης.
2. ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΔΗΛΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Άρθρο 65)
Η παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 4554/2018 (Α’ 130), όπως ισχύει, αντικαθίσταται από την παρ. 3 του παρόντος και η παρ. 3 του Ν. 4554/2018 αναριθμείται, σε 4.
Καταργείται η παράγραφος 4 του άρθρου 5 του Ν. 4554/2018 και προστίθεται νέα παράγραφος 6. Το άρθρο 5 του Ν. 4554/2018 διαμορφώνεται ως εξής: «Ο αρμόδιος Προϊστάμενος του ελεγκτικού οργάνου που διαπίστωσε την παράβαση αδήλωτης εργασίας υποχρεούται να δώσει εντολή διενέργειας ενός τουλάχιστον επανελέγχου της παραβατικής επιχείρησης/εκμετάλλευσης, ο οποίος πραγματοποιείται εντός χρονικού διαστήματος δώδεκα μηνών από την ημερομηνία της διαπίστωσης παράβασης της αδήλωτης εργασίας προκειμένου να ελεγχθεί τυχόν υποτροπή».
Με τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου, προβλέπεται η υποχρέωση του αρμοδίου Προϊσταμένου του ελεγκτικού οργάνου του e-Ε.Φ.Κ.Α. που διαπίστωσε την παράβαση της αδήλωτης εργασίας, να διενεργήσει επανέλεγχο στην επιχείρηση εντός προθεσμίας δώδεκα (12) μηνών από τη διαπίστωση της παράβασης, προκειμένου να διερευνηθεί η περίπτωση της υποτροπής.
Επιπροσθέτως, καταργείται η παράγραφος 4 του άρθρου 5 του Ν. 4554/2018, που καθιέρωνε τον αναδρομικό και άνευ ετέρου καταλογισμό των ασφαλιστικών εισφορών για το τρίμηνο αμέσως μετά την έκδοση της Πράξης Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ).
Κατά συνέπεια, από δημοσίευσης της υπ’ αριθμ. 10694/364/4.3.2020 (Φ.E.K.818/B’/12-3-2020) Απόφασης Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ήτοι από 12-3-2020 και εφεξής καταργείται το πρόστιμο της ΠΕΠΑ και όσες πράξεις τυχόν εκδόθηκαν από δημοσιεύσεως της εν λόγω Υπουργικής Απόφασης και εφεξής ακυρώνονται οίκοθεν.
Κατά της Πράξης Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ), ασκείται προσφυγή ουσίας ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου, μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την επίδοσή της, κατά την κείμενη νομοθεσία. Μέσα στην ίδια προθεσμία, η προσφυγή κοινοποιείται με μέριμνα του προσφεύγοντος και με ποινή απαραδέκτου, στην αρμόδια Υπηρεσία (Σ.ΕΠ.Ε. ή e-Ε.Φ.Κ.Α,), σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 1 της κοινοποιούμενης Υ.Α.
Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση αυτής, δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης επιβολής προστίμου.
3. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΚΠΤΩΣΗΣ (Άρθρο 66, Ν. 4635/2019)
Οι παράγραφοι 1 και 2 του αρθρ. 6 του Ν. 4554/2018, όπως ισχύουν, αντικαθίστανται.
Η παράγραφος 3 του άρθρ. 6 του Ν. 4554/2018, όπως ισχύει, τροποποιείται. Η παράγραφος 6 του άρθρ. 6 του Ν. 4554/2018, όπως ισχύει, τροποποιείται ως προς το δεύτερο εδάφιο της και το άρθρο 6 του Ν. 4554/2018 διαμορφώνεται ως εξής: «Αν, εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την ημέρα του ελέγχου, ο εργοδότης προβεί στην πρόσληψη του εργαζομένου ή των εργαζομένων που διαπιστώθηκαν ως αδήλωτοι με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης, διάρκειας τουλάχιστον δώδεκα (12) μηνών, το πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 5 μειώνεται στο ποσό των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ.
Ειδικά στις περιπτώσεις εποχικών εργασιών, όπως αυτές ορίζονται στο τρίτο εδάφιο της περίπτωσης β της παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν. 1545/1985 (Α’ 91), το πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 5 μειώνεται στο ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, σε περίπτωση πρόσληψης πλήρους απασχόλησης με σύμβαση εργασίας διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Εφόσον ο χρόνος λειτουργίας της εποχικής επιχείρησης ή εκμετάλλευσης δεν επαρκεί για τη συμπλήρωση του ελάχιστα απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης (τρίμηνο), ο εργοδότης υποχρεούται να συμπληρώσει με κατάτμηση τον υπόλοιπο χρόνο του τριμήνου κατά την επόμενη περίοδο λειτουργίας. Διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, περί υποχρέωσης επαναπρόσληψης εργαζομένων εποχικών επιχειρήσεων, εξακολουθούν να ισχύουν. Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να προβεί σε μείωση του προσωπικού από την ημερομηνία και ώρα του ελέγχου και καθ’ όλη τη διάρκεια των ως άνω περιόδων, κατά περίπτωση».
Οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν από δημοσίευσης της υπ’ αριθμ. 10694/364/4.3.2020 (Φ.Ε.Κ. 818/Β’/12-3-2020) Απόφασης Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ήτοι από 12-3-2020 και εφεξής.
Προϋπόθεση για τη μείωση του ποσού του προστίμου, που έχει επιβληθεί στον εργοδότη, αποτελεί η υποχρέωση του να μην προβεί σε μείωση του προσωπικού του.
Ως μείωση προσωπικού θεωρείται:
1. Η μείωση του αριθμού των εργαζομένων που απασχολούνταν στην επιχείρηση, κατά την ημέρα και ώρα του ελέγχου, προσαυξημένο κατά τον αριθμώ των ατόμων που αυτός προσέλαβε, μετά τον έλεγχο.
Με τον όρο «απασχολούνταν» νοούνται οι εργαζόμενοι, για τους οποίους ο εργοδότης, κατά τον έλεγχο, τηρούσε τα νόμιμα προβλεπόμενα ασφαλιστικά στοιχεία (Πίνακας Προσωπικού, Αναγγελία Πρόσληψης κλπ).
2. Η αλλαγή στο καθεστώς απασχόλησης των εργαζομένων, από πλήρη σε μερική, ή εκ περιτροπής απασχόληση,
3. Η θέση των εργαζομένων σε διαθεσιμότητα,
4. Η εθελουσία έξοδος που γίνεται με πρωτοβουλία του εργοδότη,
5. Η οικειοθελής αποχώρηση εργαζομένου.
Εάν μειωθεί το προσωπικό, εξαιτίας των περιπτώσεων (1), (4) και (5) που περιγράφονται παραπάνω, ο εργοδότης υποχρεούται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία που επήλθε η μείωση, να προβεί σε νέα πρόσληψη, με ίδιους όρους εργασίας, ώστε να παραμείνει σταθερός ο αριθμός των εργαζομένων της επιχείρησης. Το διάστημα που μεσολαβεί από τη μείωση του προσωπικού έως τη νέα πρόσληψη, προσαυξάνει την ελάχιστη περίοδο κατά την οποία ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να μειώσει το προσωπικό του.
Το μειωμένο ποσό του προστίμου καταβάλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία ΚΕΑΟ, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία επίδοσης της Πράξης Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ).
Εντός πέντε (5) ημερών από την καταβολή του προστίμου, ο εργοδότης υποχρεούται να καταθέσει στην Υπηρεσία:
• ασφαλιστικά στοιχεία που αποδεικνύουν την πρόσληψη του απαιτούμενου αριθμού εργαζομένων, ώστε να δικαιούται τη μείωση αυτού (Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης, Αναγγελία Πρόσληψης) και
• Υ.Δ. επιλογής διάρκειας της σύμβασης, μη υποτροπής κατά το άρθρο 5, παρ. 4 του Ν. 4554/2018, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 του Ν. 4635/2019, αποδοχής του προστίμου και παραίτησης από την άσκηση των προβλεπόμενοι ένδικων βοηθημάτων.
Εάν, μετά τη χρήση της έκπτωσης, διαπιστωθεί η μη συνδρομή των προϋποθέσεών της, η αρμόδια Υπηρεσία βεβαιώνει σε βάρος του εργοδότη το υπολειπόμενο του αρχικού προστίμου (ΠΕΠ) ποσό, ενημερώνοντάς τον σχετικά.
4. ΥΠΟΤΡΟΠΗ ΕΡΓΟΔΟΤΗ
Σε περίπτωση υποτροπής του εργοδότη, δηλαδή, εάν σε επανέλεγχο που πραγματοποιείται εντός τριών ετών από τον πρώτο έλεγχο, διαπιστωθεί ότι απασχολεί ανασφάλιστους εργαζομένους, το πρόστιμο των €10.500 ανά εργαζόμενο, προσαυξάνεται:
α) κατά 100% για την πρώτη μετά την αρχική παράβαση και
β) κατά 200% για κάθε μεταγενέστερη παράβαση.
Επιβάλλεται, κατά τα γνωστά, το πρόστιμο της ΠΕΠ υποτροπής (ΠΕΠΥ) και οι παραβάτες εργοδότες εκπίπτουν του δικαιώματος παραμονής στο ευνοϊκό καθεστώς, ή μελλοντικής υπαγωγής τους σε αυτό, καθώς όπως αναφέρεται και στην προηγούμενη παράγραφο, η υποβολή Υ.Δ. μη υποτροπής, αποτελεί υποχρέωση του εργοδότη για χορήγηση της έκπτωσης.
5. ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις καταργούνται:
1. οι μειώσεις που προβλέπονταν για 3μηνες ή 6μηνες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, πλην των επιχειρήσεων που απασχολούν εποχικό προσωπικό (τρίμηνη σύμβαση).
2. η τρίμηνη αναδρομική ασφάλιση (έκδοση ΠΕΠΑ).
6. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ
Για το χρονικό διάστημα που απαιτείται μέχρι την τροποποίηση των λογισμικών εφαρμογών του ΟΠΣ/τ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, οι Πράξεις Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ), (ΠΕΠΥ) θα συνεχίσουν να συντάσσονται χειρόγραφα, κατά το πρότυπο των Υποδειγμάτων που σας στέλνουμε τροποποιημένο.
Επισημαίνουμε την υποχρέωση των ελεγκτικών οργάνων, αμέσως μετά την έκδοση των χειρόγραφων Πράξεων Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ), (ΠΕΠΥ) να προβαίνουν στην καταχώρησή τους στο ΟΠΣ/τ.ΙΚΑ-ΕΤΛΜ, στους υφιστάμενους κωδικούς, κατά τα γνωστά (Καρτέλα Καθυστερούμενων Οφειλέτη), προκειμένου να ενημερωθεί – χρεωθεί η οικονομική καρτέλα του οφειλέτη με το αντίστοιχο ποσό.
Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούμε όπως λάβει γνώση ενυπόγραφα, με ευθύνη των Προϊσταμένου των Διευθύνσεων και Τμημάτων, το αρμόδιο ελεγκτικό προσωπικό.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΟΥ e-Ε.Φ.Κ.Α.
Δρ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΛΑΡΗΣ